محمد رحمانیان گفت: ویژگی بارز نمایشنامه «مجلس ضربت زدن» بهرام بیضایی، ترسیم نخبه کشی است که در چنین نمایشی به شکافتن فرق سر روشنفکری چون علیبنابیطالب (ع) میرسد.
به گزارش هفت هنر، در آستانه اجرای نمایش «مجلس ضربت زدن» به کارگردانی محمد رحمانیان این گروه نمایشی 16 خردادماه در سالن کنفرانس تئاترشهر گردهم آمدند و از تلاش و خرسندی خود برای اجرای این نمایش سخن گفتند.
محمد رحمانیان پیش از هر چیز درباره چگونگی انتخاب این اثر برای اجرا توضیح داد: قبل از عید نوروز به من و حمید امجد پیشنهاد اجرای دو نمایش برای ماه رمضان داده شد که این نمایشها «مجلس ضربت زدن» و «مهر و آینهها» بودند، اما بعد از آن پیگیری انجام نشد و من تمرین نمایش «عاشقیت» را آغاز کردم تا اینکه اردیبهشتماه دوباره موضوع مطرح و تمرینها آغاز شد.
وی با اشاره به اینکه ابتدا اجرای نمایش در تالار وحدت برنامهریزی شد که به دلایل فنی صحنه آنجا مناسب نبود، افزود: قرار بر این بود که از 18 خردادماه نمایش را در سالن اصلی تئاترشهر اجرا کنیم ولی از آنجا که نمایش قبلی یک هفته اجرای خود را دیر شروع کرده بود نمایش ما هم به 29 خرداد موکول شد. با این حال به دلیل اینکه اجرای 30 نمایش را به مرکز هنرهای نمایشی قول دادهایم باید در برخی شبها به شکل دو اجرا کار را دنبال کنیم.
رحمانیان همچنین درباره اجرای «مجلس ضربت زدن» اظهار کرد: خود آقای بیضایی اوایل خیلی تمایلی نداشت تا اجازه بدهد این نمایش اجرا شود، اما بعد گفت که حتی یک جمله هم نباید از نمایش حذف شود و من این مسئله را به مسئولان تصمیمگیرنده اطلاع دادم و تأکید کردم که حاضر نیستم به هیچ وجه زیر قولی که به آقای بیضایی دادهام بزنم و ترجیح میدهم در هر زمانی اگر قرار باشد حتی یک کلمه حذف شود، کار را تعطیل کنم. البته در حال حاضر بازبینی انجام شده و نمایش بدون کوچکترین تغییری نسبت به متنی که منتشر شده است اجرا خواهد شد.
او با بیان اینکه اولین بار است نمایشی را به صحنه میبرد که پیش از آن نمایشنامهاش در دسترس مردم بوده است، گفت: بزرگترین تغییر این نمایش این بود که نقش نویسنده را یک زن (مهتاب نصیرپور) بازی میکند،چرا که این نقش را به چند نفر پیشنهاد کردم اما شرایطی را داشتند که نمیتوانستم بپذیرم؛ به همین دلیل طی نامهای که به آقای بیضایی نوشتم این اجازه را گرفتم که نقش نویسنده از مرد به زن تغییر کند که در همین راستا یک جمله در نمایش که به زنانگی و مردانگی نقش برمیگشت، تغییر کرد.
این نویسنده و کارگردان تئاتر با اشاره به داستان نمایش «مجلس ضربت زدن» که در دو مقطع زمانی به تجمع یک گروه برای قتل امام علی (ع) و نیز وقایع دوران قتلهای زنجیرهای در اواخر دهه 70 شمسی برمیگردد بیان کرد: پیش از این هم آثاری درباره قتل امام علی (ع) اجرا و به تصویر کشیده شده است، اما تفاوت دیدگاه بیضایی این است که از زاویه قتل یک روشنفکر توسط یک عده خودسر به ماجرا نگاه کرده است. او همچنین درباره رسم نخبهکشی در ایران صحبت میکند که فقط محدود به یک زمان مشخص نیست.
رحمانیان تأکید کرد: بهرام بیضایی نه فردی مذهبی است و نه غیرمذهبی اما وقتی نویسندهای مثل او که میدانیم چقدر با تاریخ مسئله دارد این طور به ستایش مردی به نام علیبنابیطالب (ع) زبان باز میکند شرایط متفاوت میشود و باید منتظر همه چیز باشیم. من هم احتمال هر اتفاقی را برای اجرای این نمایش میدهم.
او اضافه کرد: البته هیچ کاری از بیضایی نیست که با مخالفت روبرو نشود و من مطمئنم بخشی از فشارها برای اجرای این نمایش از طرف وهابیت در ایران خواهد بود که رسم نخبهکشی و شیعهکشی را در دستور کار دارند. ضمن اینکه افرادی هم هستند که با تغییر کت و شلوار و یقه و نام گروه خود، اعتراضاتی را خواهند داشت اما من نمیتوانم برای این نمایش انعطافپذیر باشم چون نمایشنامه خودم نیست.
رحمانیان در بخش دیگری از صحبتهایش در این نشست در پاسخ به اینکه آیا قرار است بهرام بیضایی برای دیدن این نمایش به ایران بیاید و اینکه چقدر از نمایش براساس نظرات او آماده اجرا شده است، گفت: پیشنهاد اینکه او برای مدتی مهمان ما باشد، از طرف مرکز هنرهای نمایشی مطرح شده اما نمیدانم که فرصت دارد یا خیر چون زمان اجرای نمایش «مجلس ضربت زدن» با فصل امتحانات دانشگاه او مطابقت دارد و فکر نمیکنم بتواند این زمان را تنظیم کند.
او افزود: درباره اجرای نمایش هم از آنجا که در توضیح صفحه اول نمایشنامه نویسنده بسیاری از راهکارهای اجرایی را توصیه کرده است، براساس همان صفحه کار را جلو بردم چون این بخش برای من شگفتانگیز بود و راهکار اجرایی را ارائه میکرد.
وی درباره اجرای نمایش در ماه رمضان هم گفت: با توجه به اینکه در بعضی شبها قرار است دو اجرا داشته باشیم نوبت دوم را در ساعت 11:30 شب به صحنه میبریم که هماهنگی لازم با اداره کل هنرهای نمایشی انجام شده است.
رحمانیان همچنین با اشاره به آماده شدن دو نوع موسیقی برای اجرای این نمایش توسط مهدی ساکی و فردین خلعتبری از اجرای این نمایش در خارج از کشور و برخی کشورهای آمریکای شمالی خبر داد و گفت: با توجه به اجراهایی که در چند سال اخیر در این منطقه به صحنه رفته است ذائقه مخاطبان آنها تغییر کرده و معتقدم کارهایی که من و محمد یعقوبی انجام دادهایم و نیز حضور خود بهرام بیضایی و برخی هنرمندان دیگر در اینباره اثرگذار بوده است، به همین منظور برای اجرای این نمایش هم اسپانسری در نظر گرفتهایم و نمایش را در آنجا به صحنه خواهیم برد.
مهتاب نصیرپور یکی از بازیگران این نمایش هم که نقش نویسنده را ایفا خواهد کرد با ابراز خوشحالی از حضور در این نمایش یادآور شد: متن نمایشنامه «مجلس ضربت زدن» چاپ شده و در فروشگاههای معتبر برای خواندن موجود است، ما فقط آن را به اجرا درمیآوریم و امیدوارم پس از گذشت این سالها ظرفیتها به حد لازم بالا رفته باشد اگرچه هنوز می بینیم در سینما فیلمهایی مانند «رستاخیز» با مشکلاتی برای نمایش مواجه هستند در حالی که در این نمایش دقیقا موضوعات مرتبط با چالشهای آن فیلم مطرح و درباره آن گفتوگو میشود.
بخش پایانی این نشست به تبلیغات آن ارتباط داشت که رحمانیان از خبرنگاران ایرانی و حتی خارجی درخواست کرد که به هر صورتی که میتوانند از طریق رسانههای خود و نیز فضای مجازی به معرفی این نمایش کمک کنند.
اشکان خطیبی مجری طرح و بازیگر این نمایش هم توضیح داد که تاکنون تلویزیون به طور قطع هر گونه تبلیغ این نمایش را رد کرده است، ولی قولهایی از طرف سازمانهای مربوط در شهرداری تهران داده شده که هنوز عملی نشده است.
او با اشاره به اینکه اگر حمایتهای گروه نمایشی و نیز مرکز هنرهای نمایشی نبود امکان اجرای این نمایش فراهم نمیشد، افزود: با توجه به تعویق زمان اجرای نمایش منتظر هستیم سالنی را در اختیار بگیریم تا صحنهای را که آقای شاهابراهیمی طراحی کرده به سالن منتقل کنیم که البته دکور طراحی شده بسیار سنگین است و چهار کامیون اجناس باید منتقل شود که پنج تا شش روز هم زمان برای سوار و نصب کردن آنها زمان احتیاج خواهیم داشت.