نمایشگاه مجازی کتاب ضرورتی غیرقابل انکار است

فرزاد دانشور نمایشگاه مجازی کتاب تهران را الگویی کارآمد برای همه دوران‌ها دانست، گفت: دسترسی به نمایشگاه مجازی کتاب تهران، چند برابر نمایشگاه حضوری است. نمایشگاه مجازی، نه یک راهکار مطلوب، بلکه ضرورتی غیرقابل انکار است.

فرزاد دانشور، مدیرمسئول انتشارات چتر دانش در گفت‌وگو با تیتر هنر اظهار کرد: درست است عامل و بهانه پدید آمدن نمایشگاه مجازی کتاب تهران بیماری کرونا بوده، اما در واقع تجربه برگزاری دور اول نمایشگاه و اکنون دور دوم نشان داد که نمایشگاه مجازی الگویی کارآمد برای همه دوران‌ها است. حتی زمانی که شرایط کرونا پایان یابد، این الگو از نمایشگاه مجازی کتاب بسیار مفید و موثر خواهد بود. نمایشگاه مجازی کتاب، نه یک راهکار مطلوب، بلکه ضرورتی غیرقابل انکار است.

وی با اشاره به ویژگی‌ها نمایشگاه مجازی کتاب تهران، گفت: اولین ویژگی و مزیت این نمایشگاه، صرفه‌جویی در زمان و جلوگیری از اتلاف وقت است. فرد از لحظه ورود به سایت نمایشگاه، جستجوی اثر و خرید آن، مدت زمان کوتاهی را سپری می‌کند که اگر این وقت کوتاه را با زمان فرآیند خرید از نمایشگاه حضوری مقایسه کنیم از نظر صرفه‌جویی در زمان، غیرقابل قیاس است. برای خرید از نمایشگاه حضوری فرد باید از منزل حرکت کند با وسایل نقلیه خودش را به نمایشگاه حضوری برساند و از راهنما بپرسد به کدام سالن و راهرو مراجعه کند، بعد ناشر را پیدا کرده و کتاب را خریداری کند و سپس کتاب‌های خریداری شده را با مشقت به منزل برگرداند.

مدیرمسئول انتشارات چتر دانش افزود: نمایشگاه حضوری برای مخاطبان هزینه‌هایی ایجاد می‌کند و به‌طور معمول نیاز است هر فرد برای یافتن کتاب‌هایش یک روز کاری را به‌صورت کامل اختصاص دهد و هزینه‌هایی برای رفت و آمد پرداخت کند.
دانشور تصریح کرد: حُسن دیگر نمایشگاه مجازی کتاب، امکان مقایسه است. در یک حوزه چندین کتاب و محصول وجود دارد و این محصولات و کتاب‌ها با هم دیگر مقایسه می‌شود. در نمایشگاه حضوری به دشواری می‌توان این کار را انجام داد و نتیجه کاملی نیز نیست، درحالی‌که در نمایشگاه مجازی خیلی راحت می‌توان به این نتیجه رسید. این ویژگی‌ها، ضرورت غیرقابل انکار نمایشگاه را نشان می‌دهد.

وی همچنین گفت: در حال حاضر با وجود نمایشگاه مجازی کتاب، مسأله دسترسی فراگیر مخاطبان کتاب به نمایشگاه نیز فراهم شده و کافی است تا سیستم کامپیوتری یا تلفن همراهمان به شبکه اینترنت وصل باشد و از خانه وارد نمایشگاه شویم.

مدیرمسئول انتشارات چتر دانش، در ادامه اظهار کرد: حجم افرادی که می‌توانند وارد نمایشگاه حضوری شوند نیز به هیچ‌وجه با تعداد افرادی که امکان بهره‌مندی از نمایشگاه مجازی را دارند، قابل‌قیاس نیست. برای نمایشگاه حضوری فرد باید ساکن تهران باشد یا امکان مسافرت به تهران را داشته باشد و همچنین شرایط جسمانی مناسب برای حضور در نمایشگاه را داشته باشد. فرد بیمار یا معلولی که به ناچار باید در خانه باشد یا سالمندی که امکان تحرک چندانی ندارد، همه این افراد محرومین از نمایشگاه حضوری هستند، در‌حالی‌که از نمایشگاه مجازی محروم نیستند. بنابراین دسترسی به نمایشگاه مجازی کتاب تهران، چند برابر نمایشگاه حضوری است. این ویژگیها را در هر دو دوره نمایشگاه مجازی کتاب تهران شاهد بودیم و امیدواریم راهی که آغاز شده با حمایت بیشتر و استقبال ناشران و مخاطبان ادامه پیدا کند و در آینده روزهای طلایی نمایشگاه را ببینیم.

دانشور در این زمینه ادامه داد: امکانات فراهم‍شده در نمایشگاه، امکانات قابل‌قبولی است، گرچه با اوج فاصله دارد. در دوره دوم، زمینه خوب و قابل‌قبولی هم برای ناشران و هم خریداران فراهم شده است. از برگزارکنندگان تشکر و قدرانی می کنم و در مجموع می‌توان نمره قابل‌قبولی به مجریان نمایشگاه داد. امیدواریم بعد از این رویداد فرهنگی، جمع‌بندی صورت گیرد و کاستی‌ها نیز برطرف شود.
وی تصریح کرد: در نمایشگاه حضوری مخاطب با کتاب ارتباط مستقیم دارد، کتاب فیزیکی را در اختیار می‌گیرد، تورق و مطالعه می‌کند. به طبع این موارد در نمایشگاه مجازی کمرنگ‌تر می‌شود. برای رفع این خلأ باید فضای رسانه‌ای نمایشگاه قدری رشد کند. یعنی ناشر امکانات کافی برای معرفی آثار خود داشته باشد و به ارائه تصویر روی جلد کتاب بسنده نشود. اینگونه نباشد که وقتی فردی قصد خرید کتابی را دارد، نگرانی و دلمشغولی این را داشته باشد که «آیا این کتاب همان چیزی است که من تصور می‌کنم و نیاز دارم؟»

مدیرمسئول انتشارات چتر دانش در پایان گفت: شاید لازم باشد برای کتاب‌ها فایل صوتی و معرفی مختصر تولید شود. برای کتاب‌ها و ناشران فیلم‌های تبلیغاتی با جنبه آموزشی تولید شود تا امکان آشنایی هرچه بیشتر ناشران و مخاطبان از یکدیگر و آثار ارائه شده، فراهم شود. البته در نمایشگاه مجازی کتاب تهران این امکان تا حد بسیار زیادی برای مخاطبان فراهم شده و مشخصات لازم از یک کتاب در اختیار مخاطب قرار می‌گیرد. باید برای پرکردن این خلأ فکری کنیم. در این شرایط که مخاطب ما به‌صورت فیزیکی کتاب را در اختیار ندارد و حق انتخاب آن محدود به اطلاعاتی است که در صفحه سایت درج شده، ضروری است تدبیری کنیم تا به‌نحوی اطلاعات را در اختیار بگذاریم که اطمینان مخاطب از خرید بالا رود و به او امکان انتخاب دقیق‌تر و درست‌تر کتاب را بدهیم.