داریوش مهرجویی در قالب نوشتاری تحت عنوان «در مورد اعلام سالروز تولد و مرگ ـ آگاهی» نسبت به اعلام سالروز تولد اشخاص، نقطه‌نظراتش را مطرح کرد.

داریوش مهرجویی: اعلام سالروز تولد تقویمی هر فرد دلهره آور است

داریوش مهرجویی در قالب نوشتاری تحت عنوان «در مورد اعلام سالروز تولد و مرگ ـ آگاهی» نسبت به اعلام سالروز تولد اشخاص، نقطه‌نظراتش را مطرح کرد.

این کارگردان سینما در این یادداشت نوشت:«اعلام تاریخ سالروز تولد و میزان سن و سال تقویمی هر کس کار نادرستی است. چون بدینوسیله اعلام می‌کنیم که این شخص چقدر عمر کرده و تا چه حد به مرگ نزدیک است پس در واقع نوعی اعلام مرگ طرف است.

انسان از همان ابتدای ورود به این دنیا، تنها موجودی در جهان است که به مرگ، مردن، نیستی و هستی آگاهی پیدا می‌کند.

هیچ حیوانی دارای چنین خصیصه‌ای نیست، سگ، پشه، فیل و… نمی‌دانند که زندگی آن‌ها در این جهان فانی است و روزی خواهند مُرد. فقط انسان است که به این دانایی دست یافته است. هر کس قطعا قطع نظر از سطح سواد و معلومات و آگاهی از همان دوران بچگی می‌فهمد و می‌داند که زندگی انسان محدود است و روزی بالاخره خواهد مُرد و این آگاهی بیشتر از طریق مردن بستگان و آنچه در رسانه‌ها به صورت کشتارها و قتل‌عام‌های دسته‌جمعی منعکس می‌شود، بدست می‌آید.

جشن تولد کودک تا سن 20 تا 25 سالگی معنا دارد چون کودک هنوز به مرگ ـ آگاهی نرسیده است و از اندیشه مرگ آگاه نشده است ولی دیگران از این سن و سال به بعد، بیش و کم به مرگ و مردن و رفتن از این دنیای موقتی هر چند شیرین آگاه می‌شوند. به قول سعدی “میازار موری که دانه کش است  ///  که جان دارد و جان شیرین خوش است.”

سن و سال تقویمی که در بنیاد گردش زمین در حین چرخش به دور خود که شب و روز را می‌سازد، همواره آرام، آرام به دور خورشید می‌گردد و به نقطه ابتدای حرکت‌اش می‌رسد، این می‌شود یک سال تقویمی ولی این چه ربطی دارد به سن و سال واقعی که هر فرد در خود احساس می‌کند و بدان طریق عمل می‌کند.

ما در واقع دو نوع سن و سال داریم، یکی تقویمی و دیگری آنچه در خود احساس می‌کنیم که واقعا هستیم. انسان 60 ساله ممکن است خود را 40 ساله بداند و همان شور و شوق زندگی و حس زنده بودن و بودن در این دنیا را داشته باشد که فقط یک بار به آن وارد یا به قول فیلسوف پرتاب شده است. اعلام اینکه تو تاکنون این همه سال زندگی کرده‌ای و ما برایت جشن می‌گیریم تنها برای کودکان که دلشان می‌خواهد هر چه زودتر بزرگ شوند، خوب است.

ولی از یک سن و سالی به بالا، انسان دیگر نمی‌خواهد پیر شود و بزرگ‌تر بنماید. او می‌خواهد در همان سن و سال شیرینی که قبلا تجربه کرده، بماند.

اعلام روز تولد و سال تقویمی او در واقع پُتک مرگ‌ ـ آگاهی دلهره‌آوری است که بر او وارد می‌سازیم که دیگر چیزی به زندگی تو نمانده است. خب این حقیقت را خود شخص آگاهانه یا ناآگاهانه می‌داند پس به چه دلیل باید به او گوشزد کنیم و به عالمیان بفهمانیم که این فرد اینقدر عمر کرده و به زودی خواهد رفت.

این سیستم را ما از غربی‌ها، آمریکایی‌ها و رسانه‌های آن‌ها تقلید کرده‌ایم. آن‌ها هر کسی را که نام می‌برند سن و سالش را در پرانتز می‌گذارند که به نظر من اشتباه محض است، زیرا دلهره موقتی بودن زندگی و حضور مرگ در آینده را تشدید می‌کند که برای هیچ‌کس دلپسند نیست. مخصوصا برای ما مشرق‌زمینی‌ها که به نوع دیگری به این مسئله نگاه می‌کنیم و می‌اندیشیم.»

داریوش مهرجویی در قالب نوشتاری تحت عنوان «در مورد اعلام سالروز تولد و مرگ ـ آگاهی» نسبت به اعلام سالروز تولد اشخاص، نقطه‌نظراتش را مطرح کرد.