تعامل با «کلاه قرمزی» به نفع تلویزیون است

مدیران شبکه دوم سیما بالاخره بعد از کش و قوس‌های فراوان با سازندگان محبوب‌ترین برنامه تلویزیونی این سال‌ها به نتیجه رسیدند و چندی پیش خبر پخش «کلاه قرمزی» در نوروز ٩۶ را قطعی کردند.

عمر خاطره‌سازی ایرج طهماسب و حمید جبلی برای مخاطبان عروسک‌ها، حالا به دو دهه می‌رسد. آنها نخستین بار دهه هفتاد از عروسکی دوست داشتنی به نام کلاه قرمزی در برنامه «صندوق پست» رونمایی کردند و زمانی که از محبوبیت این شخصیت مطمئن شدند، نخستین فیلم سینمایی شان را با نام «کلاه قرمزی و پسرخاله» سال ٧٣ جلوی دوربین بردند. اما این، همه ماجرا نبود چرا که در ادامه کلاه قرمزی و پسرخاله به خاطره جمعی گروه‌های مختلف سنی از جمله بزرگسالان تبدیل شدند. از همین رو فیلم سینمایی «کلاه‌قرمزی و پسرخاله» که پس از موفقیت مجموعه تلویزیونی‌اش در دهه ٧٠ ساخته شد، توانست عنوان پرفروش‌ترین فیلم سینمای ایران را تا یک دهه، به خود اختصاص دهد. جبلی و طهماسب بعد از موفقیت این اثر سینمایی، سال ٨١ تصمیم گرفتند دومین فیلم سینمایی را با محوریت این دو عروسک، بسازند. «کلاه قرمزی و سروناز» با وارد کردن شخصیت عروسکی تازه‌ای به نام سروناز اکران شد؛ این شخصیت جدید نتوانست محبوبیت کلاه قرمزی و پسرخاله را به دست آورد. پس از ساخت این فیلم، هفت سالی خبری از جبلی و طهماسب و تیم شان نبود. آنها بالاخره بعد از کش و قوس‌های فراوان، سال ٨٨ برای ساخت مجموعه «کلاه قرمزی» و پخش آن از تلویزیون به توافق رسیدند. در این مجموعه تلویزیونی برای نخستین بار از شخصیت عروسک «پسرعمه‌زا» با صدای محمدرضا هدایتی رونمایی شد.
طهماسب و جبلی سال ٨٩، برنامه‌ای برای نوروز آماده نکردند، آنها اما نوروز ٩٠، دست پر به گروه کودک و نوجوان شبکه دو بازگشتند. عروسک فامیل دور با صدای بهادر مالکی و ببعی با صدای محمد بحرانی به جمع شخصیت‌های این مجموعه اضافه شد. فامیل دور تداعی‌کننده چهره طهماسب بود و به نظر می‌رسد از روی او ساخته شده است. این دو نیز توانستند به خوبی با کلاه‌قرمزی و پسرخاله همراه شوند. نکته قابل توجه اینجاست که اندازه حضور عروسک‌های تازه‌وارد به قدری درست بود که از کار بیرون نزدند و جای کلاه‌قرمزی محبوب را هم تنگ نکردند. طهماسب و جبلی دو یار دیرین، درست در همان سال، تولید سومین اثر سینمایی خود را با محوریت کلاه‌قرمزی کلید زدند. «کلاه قرمزی و بچه‌ننه» سال ٩١ اکران شد و اگرچه نتوانست به اندازه «کلاه قرمزی و پسرخاله» فروش کند اما چیزی حدود چهار میلیارد تومان از گیشه سینماها را به خود اختصاص داد. گروه تولید این مجموعه نمایشی، بعد از پایان فیلمبرداری سومین اثر سینمایی کلاه‌‌قرمزی، تولید این مجموعه را برای نوروز ٩١ آغاز کردند. تیم تولید، دقیقه نود یعنی اسفند ٩٠، فیلمبرداری را آغاز کردند و نوروز از تلویزیون پخش شد. این‌بار هم طهماسب و جبلی چهار عروسک جدید را به گروه اضافه کردند. جیگر، آقای همساده، دختر عمه‌زا و نی‌نی در ترکیب با کلاه قرمزی، پسرخاله، فامیل دور و ببعی، خوب نشستند اما جیگر و آقای همساده به قهرمان‌های جدید این اثر نمایشی تبدیل شدند. پایان همان سال، درست زمانی که کلاه قرمزی، پر بیننده‌ترین برنامه تلویزیونی بود، حمید مدرسی اعلام کرد به دلیل عدم تعهدات مالی تلویزیون در قبال عوامل تولید، سری جدید این مجموعه برای پخش در نوروز ٩٢، آماده نمی‌شود. چندی بعد از اظهارات مدرسی، علی بخشی‌زاده، مدیر وقت گروه کودک و نوجوان شبکه دو سیما، خبر پخش کلاه قرمزی در نوروز ٩٢ را تایید کرد. بعد از تکذیب دوباره مدرسی و کش و قوس‌های فراوان، علی دارابی، معاونت سیما طی جلسه‌ای با تهیه‌کننده، قول و قرارهایی مبنی بر مرتفع شدن مشکلات مالی را داد و کلاه قرمزی، قهرمان بدون رقیب تلویزیون، در نوروز ٩٢ شد.
پخش این برنامه محبوب با وجود جذب مخاطب، پایان سال ٩٢ هم با اما و اگرها همراه شد. همان روزها بود که برخی رسانه‌ها اعلام کردند تولید این مجموعه برای تلویزیون چیزی حدود دو و نیم میلیارد تومان آب می‌خورد. بودجه‌ای که نسبت به وضعیت مالی تلویزیون در آنها سال‌ها و در مقایسه با برنامه‌های دیگر غیرمتعارف به نظر می‌رسید. با این همه در روزهای رکود تلویزیون و پناه بردن مردم به شبکه‌های ماهواره‌ای، کلاه قرمزی برای مدیران سیما غنیمتی بود که نمی‌توانستند به راحتی از کنار آن بگذرند. به همین خاطر با وجود اختلافات مالی، مدیران شبکه دو اعلام کردند بودجه ساخت کلاه قرمزی کمتر از دو میلیارد تومان است و نوروز سال ٩٣ نیز عروسک‌ها مهمان خانه‌های مردم هستند. طبیعی است درآمدزایی تلویزیون از پخش تبلیغات بازرگانی پیش از پخش این برنامه، چند برابر بودجه صرف شده را به سیما برمی‌گرداند. با این همه نوروز ٩٣ هم طهماسب و جبلی با عروسک‌هایی چون «عزیزم ببخشید» و «پسر فامیل دور» رونق چند باره‌ای به این مجموعه نمایشی دادند. کلاه قرمزی سال ٩۴ به دلیل تقارن شش روز ابتدایی نوروز با ایام فاطمیه، از ششم فروردین ماه روی آنتن رفت و پای بازیگران و هنرمندانی چون حامد بهداد، سحر دولتشاهی، بنیامین بهادری، شبنم مقدمی و صابر ابر را به عنوان مهمان به تلویزیون باز کرد. با وجود این موفقیت‌ها، عوامل این برنامه به دلیل پرداخت نشدن تعهدات مالی، از ساخت این مجموعه در نوروز ٩۵ انصراف دادند. محمد سرفراز، مدیر وقت صدا و سیما و مدیرانش در گروه کودک و نوجوان شبکه دو سیما هم یا تمایلی به مذاکره نداشتند یا آنقدر مشکلات مالی زیاد بود که جایی برای مذاکره وجود نداشت. بی‌تردید ضرر پخش نشدن کلاه قرمزی نوروز ٩۵، بیش از هر چیز متوجه تلویزیون شد و در ادامه طهماسب و جبلی تصمیم گرفتند ادامه تولید این مجموعه را در شبکه نمایش خانگی دنبال کنند. تصمیمی که مدیران تلویزیون را به فکر واداشت و به همین خاطر پیش از به وجود آمدن هرگونه شاببه‌ای اعلام کردند کلاه قرمزی نوروز ٩۶ از شبکه دو سیما پخش می‌شود. به نظر می‌رسد عبدالعلی علی‌عسگری، رییس سازمان صدا و سیما و مدیرانش، بیش از سرفراز به تعامل با هنرمندان معتقدند. به همین خاطر حاضر نیستند طهماسب و جبلی هم سرنوشتی مانند دیگر کارگردان‌های معتبر پیدا کنند و با رفتن به شبکه نمایش خانگی، مخاطب میلیونی برنامه‌شان را از تلویزیون بگیرند.