اگرچه دانلودهای غیرقانونی بلای جان موسیقی ایراناند و با اینکه این موضوع سالهاست به یکی از نخنماترین بحثهای حوزه موسیقی بدل شده، اما همچنان هیچ راهکاری برای آن اندیشیده نشده است. هر روز به تعداد سایتهای دانلود آزاد موسیقی اضافه میشود و کمتر نظارتی بر کار آنها میشود. هرچند اگر نظارتی هم باشد، به واسطه نبود قانونی جامع در این زمینه، اصولی نیست. با وجود تمام این حرفها، به دلیل تذکر دائمی هنرمندان موسیقی درباره دانلود غیرقانونی آثار بهخصوص در فضای مجازی، به نظر میرسد فرهنگ عمومی نسبت به این ماجرا بالاتر رفته و مردم اقبال بهتری به خرید آثار موسیقی نشان میدهند. این گزارش کوتاه نگاهی دارد به پرفروشترین آثار موسیقی بازار ایران در پاییز ٩۵.
طریق عشق
در سالهای دهه ۶٠، موسیقی سنتی ایران طلاییترین و پرشورترین سالهایش را سپری کرد. سالهایی که به جنگ و همدلی مردم گره خورده بود و هنوز شور و اشتیاق سالهای ابتدایی بعد از انقلاب همراه آنها بود. محمدرضا شجریان نیز همکاری گستردهای را با پرویز مشکاتیان آغاز کرد که حاصل آن آلبومهایی مانند بیداد، آستان جانان و سرّ عشق بود. در یکی از همان سالها، استاد محمدرضا شجریان، که به صورت پیوسته تورهای موسیقی سنتی در اروپا و آمریکا برگزار میکرد، کنسرتی را با نام «طریق عشق» در سال ۶٧ به صحنه برد. آلبوم صوتی این کنسرت که در پاریس اجرا و ضبط شده بود، پنجم مهرماه امسال در ایران منتشر شد. آهنگسازی «طریق عشق» را مرحوم پرویز مشکاتیان انجام داد و گروه عارف آن را اجرا کرد. این آلبوم در آواز افشاری و نوا اجرا شده و دارای ۱۰ قطعه است. به جز شجریان و مشکاتیان، میتوان به حضور هنرمندانی از خانواده کامکارها، همچنین داریوش پیرنیاکان (تار)، جمشید عندلیبی (نی) و محمد فیروزی (عود) اشاره کرد.
پیشدرآمد افشاری (گل نوش)، تکنوازی سنتور پرویز مشکاتیان، چهارمضراب (دلانگیزان)، تار و آواز و تصنیفهای دل مجنون، ساقی و جان جهان از جمله قطعات این آلبوم هستند. آیین رونمایی آن هم در تالار وحدت برگزار شد و همایون شجریان به همراه بیژن و ارژنگ کامکار، سهراب پورناظری، آیین مشکاتیان، مهیار طریحی و میلاد محمدی برای اجرای بخشهایی سلامتی از آن روی صحنه آمدند و برای استاد آواز ایران آرزو کردند.
سیسالگی
آلبوم موسیقی «سیسالگی» تازهترین آلبوم «احسان خواجهامیری»، خواننده موسیقی پاپ است که همزمان با پخش آلبومش به صورت سیدی، در دنیای مجازی هم منتشر شد. «سیسالگی» هشتمین آلبوم احسان خواجهامیری است و مانند سه آلبوم اخیر وی از سوی مؤسسه فرهنگی- هنری «آوای هنر» منتشر شده و از طریق بیپتونز و ریتمو نیز به شکل دیجیتال در دسترس مخاطبان قرار گرفته است، آلبوم آخر خواجهامیری، «پاییز، تنهایی» نام داشت و حالا پس از گذشت یکسالو چندی، این خواننده مخاطبان خود را با «سیسالگی» غافلگیر کرده است. آهنگسازی و تنظیم قطعات آلبوم «سیسالگی» را علیرضا افکاری، هومن نامداری و اکبر شاهی بر عهده داشتهاند و ترانههایش را روزبه بمانی و افشین یداللهی سرودهاند. از نکات ویژه این آلبوم میتوان به همکاری مجدد او با افشین یداللهی اشاره کرد چراکه پیش از این خواجهامیری تجربههای موفق و چشمگیری با او داشته است. ویدئوکلیپ این قطعه هم که تصاویر کودکیهای خواجهامیری، همچنین پسر کوچکش به نمایش گذاشته میشود، بارها و بارها در وبسایتها و شبکههای موسیقی دیده شد.
منشور
بیش از پنج سال است که کاوه یغمایی به ایران باز گشته و بالاخره بعد از گذشت این سالها توانست سرانجام مجوز انتشار آلبوم «منشور» را بگیرد. از جمله قطعات این آلبوم میتوان به منشور، یادش بخیر، خاطرهبازی، ۴٨ ساعت و… اشاره کرد. آهنگسازی و خوانندگی «منشور» را مانند آلبوم قبلیاش، «مترسک»، خود کاوه یغمایی بر عهده دارد. روزبه بمانی، حسین غیاثی، میثم یوسفی و همسر یغمایی، نیلوفر فرزندشاد، هم ترانههای آن را سرودهاند. کاوه یغمایی بعد از آلبوم «مترسک» با آهنگسازی، تنظیم، نوازندگی و خوانندگی خودش در سال ١٣٨٢، ایران را برای چند سال ترک کرد. او در سال ١٣٨۶، زمانی که در ونکوور کانادا اقامت داشت، آلبوم «سکوت سرد» را منتشر کرد و حالا پس از سالها «منشور» را روانه بازار موسیقی ایران کرده که با استقبال علاقهمندانش مواجه شد. سال گذشته، قرار بود یغمایی پس از مدتها دوری از عرصه موسیقی داخل کشور، در سیویکمین جشنواره موسیقی فجر کنسرتی برگزار کند اما درحالیکه تمام بلیتهای کنسرتش به پایان رسید، کنسرتش در دقایق پایانی لغو شد. اما شهریورماه امسال او با مخاطبانش دیدار کرد. «منشور» شامل ۹ قطعه در سبک راک و پاپ راک است و علاوه بر یغمایی، دیوید استیل، ساتگین یغمایی و نیلوفر فرزندشاد به عنوان همخوان با او همکاری کردهاند. ساخت این آلبوم چندین سال زمان برده و ضبط قطعات در کانادا و با همکاری اعضای گروه مشهور نیکلبک انجام شده است.
گذر اردیبهشت
گروه موسیقی «دال» که از جمله گروههای جدید در موسیقی تلفیقی است، اولین آلبوم رسمی خود را ماهها قبل با عنوان «گذر اردیبهشت» منتشر کرد. آلبومی که از اردیبهشتماه تاکنون همچنان جایگاهش را در صدر حفظ کرده است. «دال» متشکل از امین هدایتی (خواننده)، غزل مهدوی (ترانهسرا)، میلاد سعدی و یزدان بهمنی (سازهای کوبهای)، شایان شکرآبی (پیانیست)، آرش سرانیآذر (بالابان و دودوک)، مهرداد عالمی (ویلنسل) و آرین کشیشی (گیتارباس) است. شایان شکرآبی، آهنگساز و پیانیست گروه دال، درباره جزئیات آلبوم میگوید: «گذر اردیبهشت» که ازسوی نشر و پخش جوان منتشر شده، حاصل دو سال تلاش سخت و ریزبینانه تکتک اعضای گروه برای تولید اثری مستقل و درخورِ سطح و سلیقه مخاطبان جامعه امروز است. ما تلاش کردیم در ساخت و تولید این آلبوم در کنار دوری از تکرار و رعایت تنوع، انسجام درونی آن، چه در فرم و چه در محتوا حفظ شود؛ کمااینکه در تمام ترانهها، این نگرش منسجم که مبنیبر امید و شور زندگی است بهوضوح دیده میشود. حتی گرافیک و هویت بصری آلبوم دال و همینطور انتخاب نام «گذر اردیبهشت» هم منطبق بر همین جریان فکری بوده است. میکس و مسترینگ این آلبوم نیز با رویکردی خاص و به صورت آنالوگ و روی ریل انجام شده که موجب صدای گرمتر و آرامتر میشود و خوشحالیم که موردپسند مخاطبان موسیقی نیز قرار گرفته است».
دعوت
یکی از جنجالیترین و گرمترین آلبومهای پاییز امسال، نخستین آلبوم رسمی گروه کاکوبند با نام «دعوت» بود. «دعوت» مردادماه امسال ازسوی مؤسسه «آوای هنر» در بازار موسیقی کشور منتشر شد. گروه کاکوبند در سال ۲۰۰۷ میلادی با دعوت جلال مشفق، مشاور معاون هنری وزیر ارشاد، از نیما و پویا صرافیمهر بهمنظور همکاری برای تولید یک اثر در ژانر موسیقی جهانی تشکیل شد. نیما صرافیمهر در روز انتشار این آلبوم درباره این اثر گفته بود «کاکوبند» میگوید خداوند احساسی را به ما موهبت کرده که میخواهیم این احساس را با شنوندگان خود سهیم شویم و حالا کاکوبند انسان را به اصالت انسان «دعوت» میکند. شاید کاکوبندیها نمیدانستند که اثر بیکلامشان تا این اندازه میتواند با مخاطب ایرانی ارتباط برقرار کند. از جمله ویژگیهای کار این گروه میتوان به ترکیب احساسات ملودیک شرقی با تکنیکهای موسیقی غرب با محوریت موضوعات انسانی، اشاره کرد که باعث شده تا قطعات متعددی برای این آلبوم موسیقی در این حالوهوا تولید شود. «سیاره من» قطعهای است که در قالب نماهنگ با موضوع «انسان علیه انسان» با کارگردانی برادران بوشهری در نخستین دوره جایزه ققنوس، برنده جایزه بهترین نماهنگ شد. خوانندگی و آهنگسازی این قطعات را هم نیما و پویا صرافیمهر برعهده داشتهاند که تنظیم قطعات و میکس و مسترینگ برعهده نیما صرافیمهر بوده است. نکته جالب در این موسیقی، زبان خواندهشدهای است که صرفا با بهرهگیری از آوا و فارغ از هرگونه جغرافیای زبانی است و فقط براساس زبان و لهجه این گروه اجرا شده است.