هفت هنر؛ وجود موزه های متعدد در تهران می تواند بخشی از اوقات فراغت و همچنین تفریحات علمی را برای شهروندان به همراه داشته باشد. آگاهی از فرهنگ اصیل گذشته و همچنین بازدید از موزه های علمی و طبیعی می تواند علاوه بر سرگرمی بر دانش و اطلاعات ما بیفزاید.
موزه های تهران
موزه هنرهای معاصر تهران
آدرس : خیابان کارگر شمالی، پارک لاله
وب سایت : www.irtmca.com
پست الکترونیک : info@irtmca.com
موزه هنرهای معاصر در ضلع شمالی بلوار کشاورز و غرب پارک لاله واقع شده است و در 1356 فعالیت فرهنگی و هنری خود را آغاز کرد. در زمینی به وسعت 2000 مترمربع و پیرامون آن فضایی سبز و زیبا موسوم به پارک مجسمه با تندیسهایی ارزشمند از هنرمندان پر آوازه معاصر ایران و جهان قرار گرفتهاست.
ساختمان موزه که یکی از نمونههای با ارزش و کم همتای معماری نوین ایران است، با الهام از معماری سنتی ایران و مفاهیم فلسفی آن بنا شده است. طراحی و معماری این بنا به دست کامران دیبا انجام گرفته است. هشتی، چهارسو، معبر و گذرگاه از جمله عناصر چشمنوازی هستند که بازدیدکنندگان هنر دوست را به تأمل در هنر و فرهنگ ایران زمین وا میدارند. موزه هنرهای معاصر مرکز فعالیتها و رویدادهای مهم هنری ایران در زمینه هنرهای تجسمی به شمار میآید. گالری موزه مکان برگزاری نمایشگاههای مختلف هنری است. به هنگام برپایی هر نمایشگاه، یک یا دو گالری نیز به نمایش گنجینههایی از هنرمندان بزرگ جهان اختصاص مییابد.
ساختمان موزه تلفیقی ازمعماری مدرن و سنتی است که با الهام از بادگیرهای مناطق حاشیه کویر ایران ساخته شده است. تندیسهایی زیبا و با ارزش از هنرمندان معاصر همچون هنری مور، آلبرتو جیاکومتی و پرویز تناولی فضای سبز اطراف را به پارک مجسمه بدل ساخته است. بیننده مسیری چرخشی را در گرداگرد فضای اصلی موزه میپیماید و پس از تماشای نگارخانهها، به هشتی میرسد در دل هشتی، اثر زیبا و نوین ماده و فکر، که توسط هنرمند ژاپنی، نوریوکی هاراگوچی، از روغن و پولاد ساخته شده است، خود نمایی میکند.
مجموعه دایمی موزه هنرهای معاصر تهران از نزدیک به 3000 اثر ارزشمند و یکتا تشکیل شده که به نخبگان دیروز و امروز هنرهای تجسمی ایران و جهان تعلق دارد و در مالکیت موزه است. آثاری از هنرمندان پرآوازه مانند رنوار، لوترک، گوگن، پیکاسو، ماکس ارنست و ماگریت از آن جملهاند.
مجموعهای تماشایی از هنرمندان پاپ و فتورئالیست انگلیسی و آمریکایی و نیز آثار دیدنی آبستره از جکسون پولاک، کلاین و سوییز در گروه آثار مدرنتر جای دارند.
موزه هنرهای معاصر تهران آثاری از بیکن، هاکنی، کیتاج، دو بوفه و جانسن را نیز در اختیار دارد.
موزه مجموعهای است متشکل و نظام یافته از بخشهای امور هنری، امور اداری، روابطعمومی، کتابخانه تخصصی، روابط بینالملل، سینما تک، سمعی و بصری، خدمات نمایشگاهی، راهنمایان هنری، مراقبان، حراست، آرشیو آثار هنری، دبیرخانه دایمی نمایشگاهها، فروشگاه کتاب و همچنین کافیشاپ.
در کتابخانه تخصصی موزه هزاران عنوان کتاب فارسی و غیر فارسی در زمینههای معماری، نقاشی، طراحی، ارتباط تصویری، عکاسی، صنعت سینما و دیگر زمینههای هنری گرد آمده است.
کتابهای کتابخانه به روش LC (کتابخانه کنگره) طبقهبندی و با نظام دهدهی دیویی فهرست نویسی شده و اطلاعات مربوط به هرکتاب در برگههای مؤلف، عنوان و موضوع انعکاس یافته است.
روزهای بازدید
همه روزه به جز ایام سوگواری
ساعت کار
۹ – ۱۷:۴۵و جمعه ها ۱۴ به بعد
بهای بلیت (اتباع ایرانی)
۲۰۰۰ریال
تلفن
۸۹۵۱۹۶۵8
نشانی
خیابان کارگر شمالی جنب پارک لاله
__________________________________________
موزه کاخ گلستان
آدرس: میدان امام خمینی
مجموعه کاخ گلستان، یادگاری به جای مانده از ارگ تاریخی تهران محل اقامت شاهان سلسله قاجار و از زیباترین و کهنترین بناهای پایتخت دویست ساله ایران می باشد. این بنا روزگاری همانن نگینی در میان این ارگ می درخشید .
سابقه تاریخی ارگ سلطنتی که محدوده مکانی تاریخی آن را در شمال خیابان و میدان امام خمینی (سپه) در سمت غرب خیابان خیام ،در شرق خیابان ناصر خسرو و در جنوب خیابان پانزده خرداد و میدان ارگ تشکیل می دهد، به روزگار صفویه باز می گردد .
شاه طهماسب اول صفوی (930-984) نخستین پادشاهی بود که در سفرهای خود به قصد زیارت مقبره حضرت عبدالعظیم دستور داد بارویی به طول یک فرسخ به دور قصبه تهران احداث شود. پس از او شاه عباس صفوی در قسمت شمالی حصار طهماسبی چهار باغ و چنارستانی احداث نمود که بعدها دیوار بلندی گرد آن بنا کرده و عمارات مقر سلطنتی را در داخل آن ساخته، ارگ نامیدند .
در اواخر عهد صفوی تهران گاهی مقر موقت در بار شاهان صفوی قرار می گرفت و حتی شاه سلیمان (1077-1105) کاخی در این شهر برای خود بنا نهاد. ولی امروز اثری از بناهای دوره صفوی باقی نمانده است .
کهنترین بناهای موجود در مجموعه گلستان، ایوان تخت مرمر و خلوت کریمخانی متعلق به دوران کریمخان زند است. وی در نبرد های خود بر ضد محمد حسن خان قاجار در سال 1172 تهران را مرکز اردوکشی خود قرار داد و پس از پیروزی در این جنگ در دیوانخانه قدیم تهران که در زمان ساه سلیمان ساخته شده بود بار عام داد و با عنوان وکیل الرعایا حکومت ایران را در دست گرفت .
به فرمان او در تابستان همان سال حصار ارگ مجددا احیاء شد و یک دست حرمخانه و خلوتخانه و عمارت دارالحکومه در داخل آن بنا گردید و در تابستان سال بعد (1173) که اردوی خود را به چمن سلطانیه (زنجان) منتقل نمود. دستور داد یک دست عمارت خاصه و دیوانخانه بزرگ به سبک ساسانی و باغی در جنب آن بنا نمایند .
پس از مرگ کریمخان زند در 1193 آقا محمد خان قاجار در 1200 تهران را به پایتختی برگزید، ولی به دلیل لشکر کشیهای دائمی کمتر در مقر حکومت خود به سر می برد، و برای عمارت و آبادانی چندان فرصت نداشت . تا آنکه فتحعلی شاه در سال 1211 بر تخت ساطنت ایران حلوس کرد، از آن زمان به بعد با گسترش دستگاه اداری و تشریفات سلطنتی بناهای متعددی در داخل ارگ تهران عمدتا در زمان فتحعلی شاه و ناصرالدین شاه قاجار احداث شد .
در دوران رضا شاه پهلوی، بخشهای بزرگی از ارگ تهران، از جمله حصار دور آن، سردر باب عالی، ساختمان دفتر استیفا، نگارخانه، تکیه دولت، نارنجستان، باغ گلشن و ساختمانهای اندرونی تخریب شد. محل سکونت شاه به سعدآباد وسپس در دوران محمد رضا شاه پهلوی به نیاوران منتقل و مجموعه گلستان به محل پذیرایی از میهمانان خارجی تبدیل گردید.پس از انقلاب مجموعه گلستان همچون اغلب عمارات سلطنتی ریگر بصورت موزه در آمد تا همگان بتوانند از آن دیدن کرده و از تماشای زیباییهای حاصل فکر و دست هنرمندان و صنعتگران ایرانی بهره برند .
بخشهای مختلف این مجموعه در حال حاضر عبارت است از:
ایوان تخت مرمر، خلوت کریمخانی، اتاق موزه (تالار سلام) و حوضخانه آن، تالار آینه ، تالار عاج یا سفره خانه تالار برلیان یا سفره خانه، تالاربرلیان یا تشریفات، ساختمان کتابخانه، عمارت شمس العماره، عمارت بادگیر و حوضخانه وسیع آن، تالار الماس، کاخ ابیض، چادر خانه
اشخاص و گروه های مشمول بازدید رایگان
1- گروه های سنی کمتر از 7 سال و بیشتر از 70 سال با ارائه کارت شناسایی معتبر.
2- بازنشستگان با ارائه یا حکم بازنشستگی.
3- پژوهشگران و محققان با ارائه تاییدیه از مراکز تحقیقاتی و علمی مربوط.
4- مدعوین و میهمانان رسمی دولت با ارائه دعوت نامه مربوط.
5- اشخاصی که به منظور انجام فرایض و آیین های دینی در ساعت مقرر وارد مساجد و اماکن متبرکه می شوند.
6- عموم مردم در روز 28 اردیبهشت ( روز جهانی موزه ).
7- کودکان و نوجوانان و والدین همراه ایشان در روز 16 مهر ( روز جهانی کودک ).
8- گروه های دانش آموزان و دانشجویی به همراه معلمان، استادان و سرپرستان آنان با ارائه معرفی نامه هماهنگی قبلی
9- دانش آموزان و دانشجویان در ایام دهه فجر با ارائه کارت شناسایی یا معرفی نامه.
10- اعضای ایکوم ( سازمان جهانی موزه ها ) با رائه کارت شناسایی.
11- اعضای کاج ( کانون ایرانگردان و جهانگردان جوان ) با ارائه کارت شناسایی.
12- اعضای انجمن دوستداران یادگارهای فرهنگی با ارائه کارت شناسایی.
13- دارندگان کارت ویژه بازدید، صادره از دفتر ریاست سازمان میراث فرهنگی کشور.
14- کارکنان سازمان میراث فرهنگی کشور و خانواده های آنان با ارائه کارت شناسایی.
اشخاص و گروه های مشمول بازدیده نیم بها
بازدید دانش آموزان، دانشجویان، معلمان و استادان دانشگاه ها به صورت انفرادی با ارائه کارت شناسایی به میزان مبلغ مقرر خواهد بود.
اشخاص و گروه های مشمول بازدید با بهای ثابت
افراد تحت پوشش کمیته امداد خمینی (ره ) و سازمان بهزیستی، آزدگان، جانبازان و خانواده های مظم شهدا، کارکنان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان های وابسته و خانواده های آنها 0 به استثنای سازمان میراث فرهنگی کشور ) ملزم به پرداخت ورودیه به میزان 1000 ریال خواهند بود.
نحوه دسترسی :
مجموعه تاریخی کاخ گلستان در میدان 15 خرداد ( ارگ ) تهران واقع گردیده است.
این مجموعه با استفاده از وسایل نقلیه عمومی قابل دسترسی می باشد. برای دیدن جزییات دقیق تر به نقشه راهنما مراجعه فرمائید.
تلفنهای اصلی:
تلفن : 8-33113335
دورنگار: 33111811
صندوق پستی : 4595-11365
امکان ویژه :
فروشگاه محصولات فرهنگی در طبقه همکف کاخ ابیض قرار دارد.
چایخانه سنتیدر زیر زمین تالار الماس واقع شده است.
باجه اطلاعات در قسمت ورودی کاخ می باشد.
راهنمای بازیدکنندگان در قسمت ورودی هر مجموعه راهنمایان آماده پاسخگویی و راهنمایی در خصوص مجموعه می باشد.
عکاسی و فیلمبرداری در بعضی از قسمتها بدون استفاده از فلاش و سه پایه مجاز است.
استعمال دخانیات در سراسر مجموعه ممنوع می باشد
__________________________________________
موزه نیاوارن
در گوشه شمال شرقی باغ نیاوران، بنای کاخ نیاوران با مساحتی در حدود 9000 مترمربع در دو طبقه و یک نیم طبقه احداث شده است.
عملیات احداث این بنا در سال 1337 ﻫ . ش، با طرحی ایرانی آغاز گردید و با وقفه ای که در ساخت آن پیش آمد در سال 1346 به اتمام رسید و در سال 1347 مورد بهره برداری قرار گرفت.
ساختمان این بنا ابتدا به عنوان محلی برای پذیرایی میهمانان خارجی در نظر گرفته شده بود اما در هنگام ساخت به محل سکونت محمدرضا پهلوی و خانواده اش اختصاص یافت. طرح این بنا از محسن فروغی است که توسط شرکت فرمانفرمائیان به مرحله اجرا درآمده است.
طرح چهار ضلعی کاخ و فضاسازی معماری داخلی آن الهام گرفته از معماری ایرانی با بهره گیری از فناوری مدرن است. تزئینات آن نیز تلفیقی از هنر پیش از اسلام و پس از اسلام است که گچبری توسط استاد عبداللهی، آینه کاری توسط استاد علی اصغر و کاشی کاری نمای خارجی توسط استاد ابراهیم کاظم پور و ایلیا انجام شده است. کف بنا از جنس سنگ سیاه و سقف آن از جنس آلومینیوم است که از وسط باز می شود. دکوراسیون و مبلمان داخلی کاخ توسط یک گروه فرانسوی طراحی و اجرا شده است.
طبقه همکف این بنا شامل سرسرای بزرگی است که کلیه اتاق ها در اطراف آن شکل
گرفته اند که از آن جمله می توان به سینمای اختصاصی، اتاق غذاخوری، سالن پذیرایی، اتاق انتظار و راهروهای فرعی و همچنین تالار آبی اشاره کرد.
در نیم طبقه این بنا اتاق کار، اتاق کنفرانس و دفتر منشی فرح دیبا ، اتاق خواب لیلا و اتاق ندیمه او قرار دارد.
اتاقی نیز در مسیر راه پله ها قرار دارد که لباس های رسمی و نظامی و مدالها و نشان های محمدرضا پهلوی در آن نگهداری می شوند.
در طبقه سوم اتاق خواب واستراحتگاه نیمروزی پهلوی دوم و همچنین اتاق های فرزندان وی و ندیمه هایشان قرار دارد.
این فضاها با نقاشی ها و فرش هایی گرانبها و هدایای متعددی از کشورهای مختلف پوشیده شده اند.
موزه جهان نما
در سال 1355 شمسی، فضایی در ضلع غربی کاخ صاحبقرانیه جهت نگهداری آثار و اشیاء هنری اهدایی به فرح دیبا و یا خریداری شده توسط وی با چهار سالن در طبقه همکف و یک سالن در زیرزمین در نظر گرفته شد. بر سقف تالار میانی این موزه، نقاشی روی چوب با نقوش گل و مرغ شیراز به چشم می خورد. این موزه در بهمن ماه سال 1376 گشایش یافت.
آثار موجود در این موزه در دو بخش هنر پیش از تاریخ و آثار هنرهای تجسمی معاصر ایران و جهان به نمایش درآمده اند. از جمله می توان به آثار بجامانده از تمدن های باستانی پیش کلمبیایی، مفرغ های لرستان، سفالینه های املش، هنرهای سرخپوستان آمریکای شمالی مربوط به هزاره های اول و دوم پیش از میلاد و آثاری از هنرمندان معاصر ایرانی همچون سهراب سپهری، ناصر اویسی، فرامرز پیلارام، جعفر روحبخش، پرویز کلانتری، بهمن محصص، سیراک ملکونیان، ژازه طباطبایی، مش اسماعیل، پرویز تناولی و هنرمندان غیر ایرانی چون ژرژ براک، پل گوگن، پل کله، پابلو پیکاسو، کامیل پیسارو ، پیر آگوست رنوار ، دیگو جاکومتی، فرنان لژه و مارک شاگال اشاره کرد.
موضوع : تاریخی ، هنری
وضعیت : فعال
وابستگی : سازمان میراث فرهنگی کشور
سال تاسیس : بازگشایی برای عموم مردم ۱۳۷۷
ساعت بازدید : ۱۷-۹
روزهای تعطیل : ایام سوگواری رسمی
بهای بلیط داخلی : 2500 ریال
بهای بلیط خارجی : 30000 ریال
نشانی : تهران ، میدان شهید باهنر ( نیاوران)
تلفن : 021-2282012
کاخ صاحبقرانیه
ناصرالدین در سال 1267 ﻫ .ق دستور داد ساخت قصر نیاوران را در دو طبقه شامل شاه نشین، کرسی خانه، حمام و 50-40 دستگاه خانه هر کدام شامل 4 اتاق و یک ایوان برای زنانش بسازند. او در سی و یکمین سال حکومتش خود را صاحب قران نامید و این کاخ را «کاخ صاحبق&» نام نهاد.
پس از او، مظفرالدین شاه تغییراتی در ساختمان ایجاد و قسمتی از حرمسرا را خراب کرد. فرمان مشروطیت نیز در حیاط کاخ صاحبقرانیه، توسط او امضا گردید.
در دوران پهلوی اول این کاخ برای برگزاری مراسم ازدواج محمدرضا پهلوی و فوزیه بازسازی می شود، اما به علت سرمای شدید آن سال مراسم در مکان دیگری برگزار می گردد.
در زمان پهلوی دوم، فرح دیبا تغییراتی اساسی در قسمتهای داخلی بنا و دکوراسیون آن ایجاد کرد و طبقه اول یعنی حوضخانه برای پذیرایی میهمانان و طبقه دوم به عنوان دفتر کار محمد رضا پهلوی مورد استفاده قرار گرفت.
از دیگر اتاقهای این کاخ می توان به کرسی خانه، چایخانه، ظرفخانه، اتاقهای بازی، بار و پذیرایی در طبقه اول و اتاقهای مذاکرات انتظار سفرا، منشی، هدایا، دندانپزشکی و استراحت محمدرضا پهلوی نام برد.
همه درها و پنجره های چوبی این بنا به شکل اُرُسی بوده و با شیشه های رنگی تزئین شده است.
این کاخ در سال 1374 مرمت شد و در اردیبهشت سال 1377 به عنوان موزه بازگشایی گردید.
موضوع : معماری، تاریخی ، هنری
وضعیت : فعال
وابستگی : سازمان میراث فرهنگی کشور
سال تاسیس : بازگشایی برای عموم مردم ۱۳۷۷- بنا قاجاری
ساعت بازدید : ۱۷-۹
روزهای تعطیل : شنبه ها و ایام سوگواری رسمی
بهای بلیط داخلی : 3000 ریال
بهای بلیط خارجی : 30000 ریال
نشانی : تهران، میدان شهید باهنر ( نیاوران )
تلفن : 021-2287045
کوشک احمدشاهی
این عمارت، اواخر دوره قاجار جهت خوابگاه ییلاقی احمدشاه در میان باغ نیاوران با مساحتی بالغ بر 800 متر در دو طبقه با سقف شیروانی بنا گردید. از ویژگی های عمده این بنا تزئینات و نمای آجری به کار رفته در سرتاسر نمای بیرونی آن است. آجرها از نوع منقوش قالبی با طرح های متنوع به رنگ نخودی است.
ورودی بنا در ضلع جنوبی قرار دارد که به وسیله چندین پله از کنار حوض بیضی شکل پوشیده از کاشی، به کوشک منتهی می شود.
عمارت احمدشاهی در دوره پهلوی دوم مرمت و الحاقات جدیدی در آن صورت گرفت و مبلمان داخلی آن به طور کامل عوض شد تا به عنوان محل کار و سکونت رضا پهلوی مورد استفاده قرار گیرد.
طبقه همکف این عمارت شامل یک هال با حوضی از جنس مرمر در وسط می باشد و 6 اتاق و 2 راهرو در اطراف آن قرار دارند. اشیاء تزئینی از جنس نقره، برنز، عاج، چوب، هدایایی از کشورهای مختلف مثل هند، تابلوهای نقاشی و گوبلن و نشانها و مدالها در این فضا به نمایش در آمده است همچنین ویترینی شامل اشیاء و سنگهای معدنی تزئینی، سنگی از کره ماه و چندین فسیل گیاهی و حیوانی در معرض دید قرار دارند.
طبقه دوم عمارت از یک سالن مرکزی و ایوان سرتاسری چهارطرفه تشکیل شده است. در چهار طرف سالن مرکزی که به عنوان اتاق موسیقی استفاده می شد، قفسه چوبی ویترین دار نصب شده است. دور تا دور ایوان را 6 ستون با مقطع مربع قطور با نمای آجری بدنه و 26 ستون مدور با نمای گچی فرا گرفته است. نقش شیر و خورشید گچبری شده بر پیشانی دیواره ضلع شمالی ایوان به چشم می خورد.
پس از انقلاب، در جریان حفاظت و مرمت این بنا، بخش پایین دیواره های آن نیز تعمیر شد. و در اردیبهشت سال 1379 همزمان با هفته میراث فرهنگی این عمارت گشایش یافت.
موضوع : معماری
وضعیت : فعال
وابستگی : سازمان میراث فرهنگی کشور
سال تاسیس : قاجاری
ساعت بازدید : ۱۷-۹
روزهای تعطیل : ایام سوگواری رسمی
بهای بلیط داخلی : 2000 ریال
بهای بلیط خارجی : 20000 ریال
نشانی : تهران، میدان شهید باهنر ( نیاوارن )
تلفن : 021-2287032-15
__________________________________________
موزه آبگینه
آدرس : خیابان 30 تیر
ساختمان موزه آبگینه به خودی خود میتواند برای علاقهمندان بسیار دیدنی باشد. این ساختمان متعلق به قوامالسلطنه، وزیر احمد شاه قاجار، بوده است. این ساختمان در دو طبقه و پنج تالار ساخته شده است. تالار یک و دو در طبقه اول و تالارهای دیگر در طبقه فوقانی قرار دارد. در تالار شماره دو (بلور) قدیمیترین شیشهها و لولههای شیشهای و سفالها قرار داده شده است. طراح ویترینهای موزه مهندسی اتریشی به نام هانس هولاین است. تزیینات بنا شامل منبت کاری چهارچوب درها و پلهها است و آجر کاری نما که در 50 نوعاست.
گچبری موزه شامل دو دوره است: دوران قوام، و سبک غربی در زمان سفارت مصر و آینهکاریهای طبقه دوم، که مربوط به دوره قاجار است. موزه آبگینه در واقع موزه تخصصی شیشه و سفال است. قدیمیترین شیشهها لولههای شیشهای به نام سیلندر شیشه است که از معبد چغازنبیل کشف شده است و مربوط به هزاره دوم قبل از میلاد است. شیشهها و سفالهای طبقه اول نیز مربوط به دورههای پیش از تاریخ است که قدیمیترین سفال دستساز از دوران اشکانی، هزارههای اول به دست آمده است. تالار صدف به علت شباهت شکل آن به صدف نیمه باز به این نام خوانده میشود و شامل انواع سفالهای قرن سوم و چهارم شهر نیشابور است. تالار چهار (زرین) که به خاطر ظروف زرینفام که از دوران سلجوقی به جا مانده چنین نامی گرفته است، شامل ظروفی است که دور تا دور با خط نسخ و نستعلیق تزیین شدهاست. همچنین چهرههای مغولی روی این ظروف خود نمایی میکنند که با توجه به شهر محل پیدایش، نقوش آنها فرق میکند. تالار پنج (لاجورد) به خاطر لعابهای یک رنگ فیروزه به این نام خوانده میشود، و از قرن هفتم و هشتم (دوره ایلخانی) به جا مانده است.
با نزدیک شدن به دوران صفویه، اشیا مصرفیتر میشود. تزیینات این بخش شامل گلاب پاش و صراحی است. همچنین میزی که از دوران قاجار به جا مانده با لعاب هفت رنگ و مزین به نقش چهرههای شخصیتهای شاهنامه است که نام هر شخص بالای چهره نوشته شده است.
موزه شامل بخشهای اداری (زیر زمین)، دبیرخانه و ریاست (طبقه بالا) است. کتابخانه نیز، واقع در ضلع شمال غربی، شامل 4000 جلد کتاب فارسی و انگلیسی در زمینههای باستان شناسی، تاریخ و هنر است. در ضلع شمالی محوطه، بناهایی برای تکمیل مجموعه در دست احداث است که در طبقه اول کلاسهای آموزشی و در طبقه دوم نمایشگاه موقت قرار دارد.
این مجموعه تا 1330 محل سکونت و کار قوامالسلطنه بود و بعد از آن مدت هفت سال در اختیار سفارت مصر قرار گرفت. بعد از آن، به ترتیب سفارت افغانستان، بانک بازرگانی و در سال 1355 با همکاری مهندسان ایرانی و اتریشی تغییرات آن شروع شد.
ساختمان موزه هشت ضلعی است و در باغی به مساحت 7000 مترمربع قرار دارد. طرحهای بدیع و در و پنجرههای نفیس که بسیار خوب نگهداری شدهاند، یادآور معماری عصر سلجوقی است و میتواند الهام بخش معماران معاصر برای طرحهای سبک کلاسیکباشد.
روزهای بازدید همه روزه به جز ایام سوگواری-دوشنبه
ساعت کار ۹- ۱۷
بهای بلیت (اتباع ایرانی) ۲۵۰۰ریال
بهای بلیت
( اتباع خارجی ) ۲۵۰۰۰ریال
تلفن ۶۷۰۵۶۱۴
نشانی خیابان جمهوری خیابان سی ام تیر پلاک ۵۵
__________________________________________
موزه سعدآباد
آدرس : میدان تجریش خیابان سعد آباد
موزه خط و کتابت میرعماد
در پهنه پر طراوت کوهپایه های توچال و دره سرسبز دربند, بخش دل انگیزی از شمال شهر تهران شکل می گیرد که مجموعه سعدآباد با یک میلیون و صد هزارمترمربع وسعت دراین گستره غنوده است.
سعدآباد که از شمال با کوههای البرز,از مشرق با گلابدره, از مغرب با ولنجک و از جنوب با تجریش همسایگی دارد, در زمان قاجار, محل استقرار و سکونت تابستانی شاهان این سلسله بوده است.پس از کودتای 1299, در وسعتی تازه و الحاق باغ های مختلف, به اقامتگاه تابستانی رضاخان اختصاص یافته,کاخ و کوشک هایی به مناسبت و ضرورت های گوناگون در جای جای این پهنهء برتافته از درختان کهن و سپیدار و سرو, به فاصله ای از بازمانده بناهای قاجار سر برآورده که طی سالیان به چهارده کاخ کوچک و بزرگ, هرکدام به سبک و شیوه ای در معماری رسیده است.
حاج آقا رضا رفیع در خاطرات خود می نویسد:” من سعدآباد را از ابوالفتح سردار اعظم- پسر بانو عظمی خواهر ظلل السلطان به مبلغ چهارصد هزارتومان با مهر حاج آقا نورا… و کلباسی برای رضاخان سردار سپه خریداری کردم.
سعدآباد که من آن موقع خریداری کردم به این بزرگی نبود و وسعت آن هشت هزار متر کنار رودخانه با عمارت حالیه ملکه مادر بود.
البته بعد از خریداری سعدآباد از سردار اعظم, تپه علی خان والی را از پدر سرتیپ والی به مبلغ هفت هزار تومان خریداری نمودم و این تپه همان تپه ای است که کاخ شهوند را رضا خان بر روی آن بنا کرد و مادر شاهپور عبدالرضا(عصمت دولتشاهی)در آن کاخ می نشست.
از باغ هایی که اراضی آنها داخل اراضی سعدآباد شد,باغ آقامحمد جواد گنجه ای است که جزء جعفرآباد بود, از باغ امام جمعه هم مقدار زیادی داخل باغ سعدآباد شد و خانه های جنوبی سعدآباد که مربوط به دوره قاجار بود از نصیرالدوله خریداری گردید و در زمان پهلوی اول به عنوان سربازخانه سعدآباد مورد استفاده قرار می گرفت.سپس باغ های دیگری در اطراف سعدآباد از جمله باغ های سالار جنگ, سپهبد امان ا… میرزا, مستوفی الممالک,شکرا… قوام الدوله, همدم السلطنه خواهر مستوفی و محمود بدر(به فتح باء و کسر دال)خریداری و جزو سعدآباد گردید.رضاشاه درآن زمان در میان درختان چنار سعدآباد چادری می زد و گاهی هم زیر آن پذیرایی می کرد.
در زمان پهلوی اول, سراسر باغ سعدآباد از رودخانهء دربند مشروب می شد.رضاشاه آب رودخانهء دربند را خریداری کرد و به آبیاری این باغ اختصاص داد ولی پهلوی دوم دوازده ساعت از آب رودخانه را به رعایا بخشید
و چون آب این رودخانه برای آبیاری سعدآباد کافی نبود از دوازده رشته قنات های قدیمی و جدیدالاحداث استفاده گردید.
قناتهای باغ سعدآباد
1- هراش آب (به فتح هاء).
2- قنات قوام الدوله.
3- قنات کاخ سنگی
4- قـــــات جعــــفرآبـــاد.
5- قـــنات آب نـما.
6- قنات کاخ سفید.
7 و8-قنات های دفتر مخصوص
.9- قنات جوادیه.
10- قنات گلخانه
11 – قنات کاخ شمس.
12- قنات خوابگاه
درهای باغ سعدآباد
1- در نظامیه که رضاشاه بیشتر از این در وارد سعدآباد می شد.
2- در زعفرانیه
3- در خیابان دربند که محمدرضا شاه بیشتر از این در وارد کاخ می شد.
4- در میدان دربند
5و6- دو در در جعفرآباد
7- در رودخانه
8- در کاخ سفید
کاخ های سعدآباد
هیجده کاخ کوچک و بزرگ از دوره های قاجاریه و پهلوی در سعدآباد وجود دارند که چون در نظر است در شماره های آینده این نشریه , درباره هر یک از آنها به صورت مشروح , مطالبی آورده شود در این شماره فقط به ذکر نام آنها بسنده می کنیم .
1- کاخ احمدشاهی (در اختیار بسیج خواهران) .
2- کاخ شهوند (کاخ موزه سبز فعلی) .
3- کاخ سفید (کاخ موزه ملت).
4- کاخ اختصاصی (موزه تاریخ طبیعی سابق در حال حاضر در اختیـار نهاد ریاســت جمهوری) .
5- کاخ اسود (سیاه) موزه هنرهای زیبا فعلی .
6- کاخ شمس (موزه مردم شناسی) .
7- کاخ اشرف (موزه ظروف سابق) .
8- کاخ غلامرضا (ساختمان تبصره 36) .
9- کاخ ملکه مادر (ســــاختمان جمهوری) .
10- کاخ احمدرضا (در اختیار نهاد) .
11- ساختمان عبدالرضا (امور اداری سعدآباد) .
12- کاخ بهمن پهلوی پسر غلامرضا (مرکز آموزش) .
13- کاخ شهرام پسر اشرف (موزه نظامی) .
14- کاخ فریده دیبا (در اختیار نهاد) .
15و 16- کاخهای قدیم و جدید ولیعهد رضا پهلوی (موزه بهزاد و دفینه).
17- کاخ فرحناز و علیرضا فرزندان محمدرضا شاه( موزه خط و کتابت میرعماد).
18- کاخ لیلا (موزه آبکار)
علاوه بر کاخ های مذکور و چندین ساختمان قدیمی دیگر , تاسیسات و امکانات دیگری همچون : سالن های مرغداری و گاوداری , موزستان و گلخانه های گوناگون , استخرهای مختلف , چشمه سارها , زمین های تنیس و سالن بولینگ , سینما و آمفی تئاتر روباز در این مجموعه 110 هکتاری وجود دارند
تلفنهای اصلی :
تلفن : 22285017 – 9-22282031
دورنگار: 22282079
هزینه
کاخ موزه ملت
30،000 ریال
کاخ موزه سبز
30،000 ریال
موزه بهزاد
25،000 ریال
موزه خط وکتابت میرعماد
25،000 ریال
موزه آبکار
25،000 ریال
موزه فرشچیان
30،000 ریال
موزه هنرهای زیبا
25،000 ریال
موزه مردم شناسی
15،000 ریال
موزه هنروملل
25،000 ریال
موزه آب
10،000 ریال
__________________________________________
موزه طبیعت و حیات وحش ایران
آدرس : دارآباد
پست الکترونیک : naturemusm @ neda.net
موزه طبیعت و حیات وحش ایران در 1372، از سوی شهرداری تهران به منظور آشنا کردن، مردم با میراث فرهنگی و طبیعی و شناخت اهمیت حفاظت از محیط سبز و حیوانات افتتاح شد.
این موزه در 1376 به عضویت شورای بینالمللی موزهها (ICOM) و کمیسیون آموزش و ارتباطات سازمان جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN CEC)درآمد و در همین سال نیز به شبکه جهانی اینترنت پیوست.
ساختمان موزه با مساحتی حدود 12000 مترمربع در دو طبقه، بخشهای متعددی دارد که عبارتند از:
بخش پرندگان و پستانداران با شش سالن که به شرح ذیل است:
سالن مارها، گوزنها، خرس قهوهای آمریکای شمالی و پرندگان، سالن آهو، قوچ، قرقاول، خرس، پلنگ، شغال، روباه، گرگ و سالن پستانداران قاره آفریقا و سالن آبزیان و خزندگان.
بخش زمینشناسی با دو سالن که در آن ویژگیهای دورانهای مختلف زمینشناسی از نظر محیط زیست جانوری و گیاهی به تصویر کشیده شده است.
سالن هشت که شامل بخش پروانهها، عنکبوتها، رتیلها و عقربها است.
موزه دارای کارگاه تاکسیدرمی است که در آن چگونگی فن حفظ و نگهداری موجودات به صورت غیر زنده به نمایش گذاشته شده است.
از جمله ویژگیهای خاص این موزه دارا بودن نوع کمیاب پوست ببر است. همچنین، دو نمونه از نادرترین و زیباترین پستانداران جهان، با نامهای گور ایرانی و یوزپلنگ آسیایی در آن به نمایش گذاشته است.
سایر قسمتها و امکانات رفاهی موزه به شرح ذیل است:
کتابخانه با داشتن 15000 جلد کتاب در تمام زمینههای تخصصی مربوط به محیط زیست، از معتبرترین کتابخانههای علوم گیاهی و جانوری در تهران به شمار میرود. این کتابخانه در ابتدای خیابان نیاوران جنب پارکینگ طبقاتی شهرداری واقع است.
آمفی تئاتر با ظرفیت 60 نفر محل نمایش فیلمهایی درباره حیاتوحش و همچنین برگزاری سمینار و کنسرتهای این مرکز در ایام جشنواره کودک و طبیعت و روز جهانی کودک است.
سینمای روباز که هرساله از اول تابستان تا پایان شهریور دایر است و فیلمهای سینمایی را در سئانس 21 و 23 به نمایش در میآورد ورودی سینما 1000 ریال است.
دامپزشکی یا کلینیک pet cheak up مرکزی است جهت معاینه و درمان حیوانات مختلف خانگی. همچنین در این کلینیک حیوانات مختلف اهلی از جمله پرندگان، سنجاب، خرگوش، سگ و ماهی به فروش میرسد.
ورودی موزه برای بزرگسالان 3000 ریال، خردسالان 1500 ریال و توریستها 15000 ریال است.
روزهای بازدید
همه روزه به جز ایام سوگواری و شنبه
ساعت کار
۸:۳۰ – ۱۲:۳۰ و ۱۳:۳۰ -۲۰:۳۰
بهای بلیت (اتباع ایرانی)
۳۰۰۰ریال
بهای بلیت
( اتباع خارجی )
۱۵۰۰۰ریال
تلفن
۲۲۹۰۰۰۲
نشانی
خیابان نیاوران دار آباد
__________________________________________
موزه جواهرات ملی
آدرس : خیابان فردوسی
تاریخچه جواهرات ایران از زمان حکومت صفویه آغاز میشود، زیرا تا قبل از صفویه، جواهرات گرانبهایی در خزانه دولتی وجود نداشته است و براساسنوشتههای سیاحان خارجی، پادشاهان صفوی بیشاز دو قرن (907 تا1148ق) دست به جمعآوری جواهرات زدند و حتی کارشناسان دولت صفوی جواهرات را از بازارهای هند و عثمانی و کشورهایی مانند فرانسه و ایتالیا خریداری میکردند و به اصفهان، پایتخت حکومت، میآوردند.
در پایان سلطنت شاه سلطان حسین و با ورود محمود افغان به ایران، خزاین دولت با حمله افغانها غارت شد و مقداری از آنها که به وسیله محمود افغان به اشرف افغان منتقل شده بود، پس از ورود شاه تهماسب دوم به اصفهان، به چنگ نادر افتاد و از خروج آنها از ایران جلوگیری شد.
بعداً نادر برای پس گرفتن آن قسمت از جواهرات که به هندوستان منتقل شده بود، نامههایی به دربار هند نوشت، اما جواب نامساعد شنید. پس از لشکرکشی نادر به هند (1158 ق)، محمدشاه گورکانی مبالغی نقدینه، جواهر و اسلحه تسلیم نادر کرد. اما بخشی از اموال و خزاینی که نادر از هندوستان به دست آورده بود به ایران نرسید و در راه بازگشت به ایران از میان رفت. نادر پس از بازگشت به ایران، مقدار قابل ملاحظهای از جواهرات را به رسم ارمغان برای امرا و حکام و شاهان کشورهای همسایه فرستاد. همچنین مقداری از اشیای نفیس و مرصع را به آستان حضرت امامرضا (ع) تقدیم کرد و مقداری را نیز به سپاه خود بخشید. در 1160 ق، پس از قتل نادر، احمد بیگ افغان ابدالی، از سرداران نادر، دست به غارت جواهرات خزانه نادر زد. از جمله گوهرهایی که از ایران خارج شد و هرگز بازنگشت، الماس معروف کوه نور بود. این الماس در 1266 ق، به ملکه ویکتوریا اهدا شد.
در دوران قاجار مجموعه جواهرات جمعآوری و ضبط شد و تعدادی از جواهرات بر تاج کیانی، تخت نادری، کره جواهرنشان و تختطاووس نصب گردید.
در 1316 ش، قسمت عمده جواهرات به بانک ملی ایران منتقل گردید و پشتوانه اسکناس و بعداً وثیقه اسناد بدهی دولت به بانک بابت پشتوانه اسکناس قرار گرفت. خزانه فعلی در 1334 ساخته و در 1339 با تأسیس بانک مرکزی ایران افتتاح و به این بانک سپرده شد.
این موزه تا قبل از انقلاب فعالیت داشته و بعد از آن تعطیل و دوباره در 1369 برای عموم بازگشایی شد.
جواهرات مهم این موزه الماس دریای نور، تخت طاووس یا تخت خورشید، تخت نادری و کره جواهر نشان است.
موزه جواهرات ملی با مساحتی حدود 1000 مترمربع مجهز به سیستم ایمنی است که توسط آلمانیها ساخته است.
جواهرات شاخص موزه عبارتند از:
دریای نور که درشتترین و زیباترین الماس برلیان در میان گوهرهای سلطنتی ایران و یکی از گوهرهای معروف جهان است. گفته میشود این الماس هزار سال پیش کشف و استخراج شده است. وزن آن اکنون هفت مثقال و 20 نخود، یعنی در حدود 182 قیراط، و صورتی است، ولی پیش از تراش، زیادتر از این بوده است. این الماس توسط نادرشاه افشار، جزو هدایای محمد شاه گورکانی و غنایم جنگی از هند به ایران آورده شده و بعد از طی دورانهای مختلف به دست شاهان قاجاریه رسیده است.
دریای نور تا زمان ناصرالدین شاه در وسط یکی از بازوبندهای سلطنتی نصب میشد، ولی در زمان او که استفاده از بازوبند منسوخ شد، آن را به صورت پیش کلاه درآوردند و در قابی زرین با شیر و خورشید و تاج مرصع به 457 قطعه برلیان ریز و عالی و چهار قطعه یاقوت قرار دادند. این الماس برلیان از دو سو تراش خورده و به شکل هرم مثلثالقاعدهای است که قاعده آن چهار سانتیمتر درازا و سه سانتیمتر پهنا دارد و دو سوی دیگر حدود دو سانتیمتر است. همه سطوح دریای نور صاف و یک نواخت است، جز یک سمت آن که فتحعلیشاه با کندن عبارت ، از ارزش آن کاسته است.
کره جغرافیایی از دیگر اشیای نفیس موزه است. وزن کره با پایههای طلایی آن حدود 37/5 کیلوگرم و در روی آن 51366 قطعه جواهر گوناگون به وزن 3656/4 گرم نشانده شده است.
اقیانوسها و دریاها زمردنشان و آسیا مرصع به یاقوت و لعل، ایران مرصع به الماس، اروپا مرصع به یاقوت، آفریقا مرصع به یاقوت سرخ و کبود و آمریکای شمالی و جنوبی و استرالیا مرصع به یاقوت و لعل است و خط استوا به وسیله الماس نشان داده شده و دو حلقه زرین ساده که در روی آنها گلهای الماس نشان نصب شده، به طور متقاطع کره را در میان گرفته است.
بر روی کره القاب ناصرالدین شاه منبت و الماس نشان شده است. در این کره، کوه دماوند با یاقوت درشتی مشخص و شهر تهران با یاقوت معروفی به نام اورنگ زیب نمایان است.
تاجماه جواهر دیگری است که بعد از دریای نور، در میان جواهرات سلطنتی خودنمایی میکند. این سنگ سفید و خوش آب و رنگ بادامی شکل 112 قیراط وزن دارد و در وسط بازوبند سلطنتی بازوی چپ قرار داشت. اما بعدها به صورت دگمه یا بر روی سینه یا پیش کلاه نصب میکردند و اینک به صورت پیاده در خزانه جواهرات سلطنتی ایران نگهداری میشود.
تاجکیانی تاجی است که پادشاهان در مراسم تاجگذاری از آن استفاده میکردند.
روزهای بازدید
شنبه تا سه شنبه
ساعت کار
۱۴- ۱۶:۳
بهای بلیت (اتباع ایرانی)
۶۰۰۰ریال
بهای بلیت
( اتباع خارجی )
۳۰۰۰۰ریال
تلفن
۶۴۴۶۳۷۸۵
نشانی
خیابان فردوس مقابل سفارت ترکیه
__________________________________________
موزه هنرهای ملی ایران
آدرس : خیابان بهارستان
170 سال پیش، در زمان فتحعلیشاه، در محل ساختمانهای وزارت فرهنگ و سازمان برنامه و بودجه، باغ بزرگی بود که از شمال تا خیابان هدایت فعلی و از جنوب تا میدان بهارستان گسترده بود. در حال حاضر از آن باغ و قصر فقط حوض خانهای باقیمانده که تبدیل به موزه هنرهای ملی شده است و شاید همین آن را از خطر نابودی محفوظ داشته است.
این مجموعه در برگیرنده بهترین هنرهای ملی ایران در همه سالهای اخیر مانند مینیاتور، تذهیب، خاتم، کاشیکاری، قالیبافی، پارچهبافی، زری دوزی مخمل بافی، میناکاری، قلمزنی و معرق است. این ساختمان در 1309 ش به موزه تبدیل شده است. ساختمان موزه از همان دوران باقی مانده و فقط حوض وسط تالار برداشته شد.
نام موزه از نام باغ برداشته شد و چون این محل حوض خانه بوده، به حوض خانه باغ نگارستان معروف است. این موزه به همت مرحوم استاد حسین طاهرزاده بهزاد تأسیس شده است.
روزهای بازدید
همه روزه به جز پنجشنبه و جمعه
ساعت کار
۸ – ۱۶
بهای بلیت (اتباع ایرانی)
۲۰۰۰ریال
بهای بلیت
( اتباع خارجی )
۲۰۰۰۰ ریال
تلفن
۳۱۱۶۳۲۹
نشانی
میدان بهارستان خیابان کمال المک ساختمان فرهنگ و ارشاد اسلامی
__________________________________________
موزه فرش ایران
آدرس : تقاطع خیابان دکتر فاطمی، و کارگر
موزه فرش ایران در ضلع شمالی پارک لاله و روبهروی فروشگاه سپه خیابان فاطمی واقع شده است. این موزه در 22بهمن ماه 1356 افتتاح شد.
ساختمان موزه فرش ایران معماری شکیل و چشمگیری دارد که آذینهای نمای بیرونی آن شبیه به دار قالی است. سطح نمایشی موزه مساحتی برابر 3400 مترمربع را در بر میگیرد که شامل دو تالار است و برای نمایش انواع قالیهای دست بافت و گلیم مورد استفاده قرار میگیرد.
تالار طبقه همکف به نمایشگاه دایمی اختصاص دارد و تالار فوقانی جهت برگزاری نمایشگاههای موقت گلیم و قالی طراحی شده است.
پژوهش در سوابق، تحولات و کیفیت تاریخی هنر و صنعت فرش، خاصه در ایران، گردآوری و خریداری نمونه انواع قالیهای دست بافت ایرانی و برگزاری نمایشگاههای موقت از فرش ایران و سایر نقاط جهان، از اهداف موزه به شمار میآید.
در موزه فرش انواع گلیمها و فرشهای دست بافت، با توجه به مرغوبیت و قدمت آنها و با در نظر گرفتن ویژگیهای قالی ایران از لحاظ رنگ آمیزی، طرح، نقش، بافت و تنوع مناطق قالی بافی حفظ و نگهداری میشود.
مجموعه موزه فرش ایران شامل با ارزشترین نمونههای قالی ایران از قرن نهم هجری تا دوره معاصر است و از منابع غنی تحقیقی برای پژوهشگران و هنر دوستان به شمار میآید. معمولاً حدود 135 تخته از شاهکارهای قالی ایران، بافت مراکز مهم قالیبافی مانند کاشان، کرمان، اصفهان، تبریز، خراسان، کردستان و جز آنها، در تالار طبقه همکف به معرض نمایش گذاشته میشود.
در کتابخانه موزه حدود 3500 جلد کتاب به زبانهای فارسی، عربی، فرانسه، انگلیسی و آلمانی در اختیار هنر دوستان و پژوهشگران قرار میگیرد. همچنین بهترین کتابها و نشریات و تحقیقات مربوط به فرش ایران و قالیهای مشرق زمین به طورکلی و کتابهایی در زمینه مذهب، هنر و ادبیات ایران در کتابخانه موزه موجود است. در کنار کتابخانه، کتاب فروشی موزه نیز مشغول به کار است.
همچنین برای استفاده از بازدیدکنندگان موزه، فیلمها و اسلایدهایی در زمینه قالیبافی و گلیم و هنرهای دستی ایران در سالن نمایش موزه به نمایش در میآید.
از ویژگیهای موزه فرش قالیچه دستبافت ارزشمند و بینظیر ایرانی، کار فرش بافان کاشان، در اندازههای 130 در 220 سانتیمتر، معروف به قالیچه میرزا کوچک خان جنگلی است که این شخصیت روحانی ملی را در لباس نظامی مسلح به تفنگ و اسلحه کمری، قطار فشنگ نمایش میدهد. در شمسه بالای تصویر میرزا، کتیبهای با عبارت و نام کارخانه ملامحمود دیده میشود که احتمالاً، با توجه به این عبارات، تاریخ بافت قالیچه سالهای آخر دوره قاجار است.
قدیمیترین فرش شناخته شده در جهان قالی 2500 ساله پازیریک است که در 1949 م، در جنوب سیبری کشفشد و آن را بافت ایران در دوره هخامنشی دانستهاند. آشکار است که قالیبافی در ایران در دوره هخامنشی وجود داشته و در قرن پنجم پیش از میلاد، دورهای طولانی از تکامل را پشتسر گذاشته است.
قالی ایرانی پیوسته به عنوان یکی از اصیلترین هنرها مورد توجه بوده و طیف وسیعی از طرحها و نقوش زیبا را در برداشته است. در میان قالیها با طرحهای گوناگونی که در آنها به کار گرفته شده، قالیهای تصویری جایگاه ویژهای دارند. بافت این قالیها اواخر سده نهم هجری مجدداً آغاز شد و تا به امروز ادامه یافته است.
در این نمایشگاه نمونههایی از قالیچههای تصویری شاهنامه بایسنغری به نمایش درآمده است که گوشههایی از ادبیات، اسطوره، مذهب و فرهنگ و هنر غنی ایران را نشان میدهد. این آثار همه در کارگاه قالیبافی استاد موسوی سیرت، به یاری هنرمندان جوان ایرانی و ذوق و سلیقه استاد دنیا دیده و تکنولوژی کامپیوتری آفریده شدهاند.
در واقع چند عامل اصلی را در به وجود آمدن این 26 قالیچه میتوان متذکر شد: اول تهیه طرح و نقشه از روی نسخه اصلی; دوم تنظیم رنگها و عمل آوردن مواد رنگی گیاهی و شیمیایی روی پشمهای مرغوب; و بالاخره مهارت قالی بافان هنرمند بافنده این آثار که به مدت پنج سال مستمر، روزانه گاه تا 12 ساعت به کار بافت قالی اشتغال داشتهاند. از نکات جالب این قالیچهها هم زمانی امر طراحی و بافت را میتوان متذکر شد. قالیچهها حاشیه ندارند، اما یک حاشیه تشعیری با الهام از نقوش سنتی برای آنها انتخاب شده که هر دو قالی یک نقش مشترک دارند. در بالای حاشیه، درون کتیبههایی نام مجلس مربوط به آن قالیچه و نام هنرمندان آمده است.
در طول سالیان دراز، در این موزه نمایشگاههای مختلفی برگزار شده که مشهورترین آنها از این قرارند: نمایشگاه طرح بته که در دی ماه 1365 بر پا شده; نمایشگاه سجادهها و قالیهای طرح محراب از سده دهم تا چهاردهم هجری; نمایشگاهی از قالیهای گل برجسته از قرن هشتم هجری تا دوره معاصر به مناسبت بزرگداشت دههفجر در 12 بهمن 1364; و دست بافتهای ارامنه ایران.
روزهای بازدید
همه روزه به جز دوشنبه و ایام سوگواری
ساعت کار
۹ -8 ۱
بهای بلیت (اتباع ایرانی)
۲۵۰۰ریال
بهای بلیت
( اتباع خارجی )
۲۵۰۰۰ریال
تلفن
۶۵۲۷۰۳
نشانی
دکتر فاطمی قبل از کارگر شمالی
__________________________________________
موزه ایران (رضا عباسی
آدرس : خیابان دکتر شریعتی، نرسیده به پل سیدخندان
این موزه در بزرگداشت یکی از نگارگران عصر صفویه نامگذاری شده است. هدف از تشکیل آن گردآوردن، پاس داشتن، مطالعه کردن و شناساندن دستمایههای به یادگار مانده از هنرمندان چیره دست این مرز و بوم میباشد که به روی عموم شیفتگان هنر و فرهنگ والای ایران گشوده است. آثار این موزه از دوره ماقبل تاریخ تا قرن 13 هجری را در بر میگیرد.
مراکز و تالارهای تشکیلدهنده این موزه هنری عبارت است از:
1- تالار پیش از اسلام
2- تالار هنرهای اسلامی شامل:
الف) آثار هنری و صنعتی
ب ) نگار گری
ج ) خوشنویسی
3- کتابخانه
روزهای بازدید
همه روزه به جز دوشنبه
ساعت کار
۹- ۱۸
بهای بلیت (اتباع ایرانی)
500۰ریال
بهای بلیت
( اتباع خارجی )
۲۵۰۰۰ریال
تلفن
88463001-3
نشانی
خیابان شریعتی نرسیده به پل سیدخندان شماره۹۷۲
__________________________________________
موزه تاریخ ( تماشاگه تاریخ
آدرس : خیابان ولیعصر، بالاتر از بلوار میرداماد
آثار به نمایش گذاشته شده در موزه تاریخ به تاریخ معاصر ایران (200 سال اخیر) اختصاص دارد و شامل ظروف و وسایل شخصی ناصرالدین شاه، تابلوهای کمالالملک و … است.
تماشاگه تاریخ مشتمل بر چند خانه است: نگارخانه، کتابخانه، تماشاخانه، چایخانه، سفرهخانه و ساختمان اصلی که در مجموع سه طبقه را تشکیل میدهد. طبقه زیرین شامل تماشاخانه، طبقه میانی، سالنهای موزه و بخش اداری و طبقه فوقانی نگارخانه است که مکان نمایش ادواری آثار گوناگون هنرمندان است.
در بخش تماشاخانه، تابلوهای رنگ روغن مربوط به قرن 13 هجری، ظروف سفالی، جام و ظروف فولادی که در قرون 12 و 13 هجری، در کشورهای انگلستان، روسیه و ایران ساخته شدهاند و همچنین، ظروف شیشهای از جنس کریستال متعلق به چکسلواکی سابق و کاسه و بشقاب چینی و بسیاری ظروف دیگر به نمایش گذاشته شدهاند.
در بخشهای دیگر تماشاخانه، تابلوهای رنگ روغن که چهرههای صنیعالدوله، مصورالممالک، ظهیرالدوله و مظفرالدین شاه در آنها دیده میشود، قلمدانهای بسیاری با طرحهای مختلف از جنس مقوای فشرده، کاشی نقش برجسته، قاب آینه از جنس نقره، شمعدانیها، نقاشیهای مینیاتور از استاد فرشچیان، انواع شمشیر و تفنگ، کیف دستی ناصرالدین شاه و بسیاری آثار دیگر و در بخش نگارخانه نیز آثار به نمایش گذاشته شده هنرمندان مختلف دیده میشود. در فضای باز مجموعه سفره خانه سنتی و مرکز خرید دایر است.
روزهای بازدید همه روزه به جز ایام سوگواری
ساعت کار ۹:۳۰ – ۱۳ و ۱۴ -۲۱:۳۰
بهای بلیت (اتباع ایرانی) ۳۰۰۰ ریال
بهای بلیت
( اتباع خارجی ) ۲۰۰۰۰ ریال
تلفن ۱-۸۷۸۸۶۸۰
نشانی خیابان ولیعصر بعداز میرداماد نبش قبادیان
__________________________________________
موزه پول ( تماشاگه پول)
آدرس : بلوار میرداماد
موزه پول اولین گنجینه تخصصی و دایمی سکه و اسکناس در ایران است که به تاریخ 17 تیرماه 1376 به همت اداره کل موزههای بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی افتتاح شد. این مجموعه شامل 1400 سکه و 750 قطعه اسکناس و تعداد تقریبی 200 قطعه اشیای موزهای غیر از سکه و اسکناس است که در محوطهای به وسعت 2000 مترمربع به نمایش گذاشته شده و ضمن ارائه بخش قابل توجهی از سکهها و اسکناسهای ایران، گوشههایی از تاریخ این سرزمین را نیز به نمایش میگذارد.
بخشهای تشکیلدهنده موزه پول عبارتند از: بخش ماقبل پول، سالن مربوط به تاریخ سکه و سالنهای مربوط به تاریخ اسکناس. این بخشها به شکلی دیدنی به نمایش گذاشته شده و تاریخ چند هزار ساله این مرز و بوم را پیوسته و زنجیروار معرفی میکند. همچنین، تلاش شده است تا سکهها، این مستندترین اسناد تاریخی، از نظر اقتصادی، هنری، تزیینی و آرایشی در کنار مهمترین جنبه آن، که همان جنبه تاریخی و فرهنگی است، به نمایش گذاشته شود.
در اردیبهشت ماه 1378، بخش جدیدی در سالن اصلی نمایش با موضوع پول ملل راهاندازی شده است که اختصاص به نمایش سکه و اسکناس کشورهای مختلف با اطلاعرسانی عمومی شامل پرچم، نقشه، اطلاعات پولی و ارزش و واحد پول آن کشور دارد.
موزه پول علاوه بر سالنهای نمایش، بخشهای جنبی دیگری نیز دارد که به اختصار عبارتند از: کتابخانه تخصصی، بانک اطلاعات، نگارخانه، تماشاخانه، سالن اجتماعات، نمایشگاههای متفرقه، کتاب فروشی و چایخانه.
روزهای بازدید همه روزه به جز ایام سوگواری
ساعت کار ۸:۳۰- ۲۰
بهای بلیت (اتباع ایرانی) ۲۰۰۰ ریال
( اتباع خارجی ) ۲۰۰۰۰ ریال
تلفن ۸۷۷۴۷۴۵
نشانی خیابان میرداماد نرسیده به پل میرداماد .
__________________________________________
موزه تاریخ
آدرس:خیابان پیروزی، خیابان افروز، جنب فروشگاه اتکا
موزه تاریخ یکی از مراکز خاص کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است و در 1369، با هدف ترغیب کودکان و نوجوانان به مطالعه و شناخت بهتر تاریخ و وقایع تاریخی احداث شد.
کودکان در این موزه، بعد از عبور از تونل زمان و تماشای روند پیدایش تمدن، به سالنی میرسند که به صورت زیبایی درست شده و در آنجا با نمایش عکس و توضیحاتی مبنی بر چگونگی به وجود آمدن کره زمین و موقعیت ما در کهکشان، به فراخور سنی خود با تاریخ جهان، نمونههایی از تاریخ ایران، سرزمین پیامبران (خاورمیانه)، تاریخ انبیا، دین اسلام، سرزمین مکه (کعبه) و نمونهای از جنگ و صلح در زمان پیامبر اسلام آشنا میشوند.
معماری این بنا با توجه به بخشهای مختلف آن، با مخاطب ارتباط برقرار میکند، مخصوصاً این که موزه بهصورت حلزونی طراحی شده و دارای تونلهای تنگ به سبک خانههای قدیمی است.
روزهای بازدید همه روزه به جز ایام سوگواری
ساعت کار ۹:۳۰ – ۱۳ و ۱۴ -۲۱:۳۰
بهای بلیت (اتباع ایرانی) ۳۰۰۰ ریال
بهای بلیت
( اتباع خارجی ) ۲۰۰۰۰ ریال
تلفن ۷- ۲۴۱۷۳
نشانی خیابان پیروزی
__________________________________________
موزه تاریخ طبیعی
آدرس:
میدان هفتتیر، ابتدای خیابان قائم مقام فراهانی
حیوانات تاکسیدرمی شده در این موزه به نمایش گذاشته شده است. این موزه به غیر از جمعهها باز میباشد
__________________________________________
موزه دکتر حسابی
آدرس : خیابان تجریش، خیابان مقصود بیک، خیابان دکتر پروفسور حسابی، پلاک 8
موزه دکتر حسابی چند ماه پس از فوت دکتر حسابی، در اواخر 1371 و در منزل مسکونی او افتتاح شد. بنای خانه متعلق به 1310 ش، است. موزه در طبقه سوم و در ضلع غربی منزل دکتر حسابی ایجاد شده و مساحتی حدود 40 مترمربع دارد و شامل وسایل شخصی دکتر از جمله پوشاک، مسواک، عینک، شانه، خودکار، دفتر یادداشت و وسایل دست ساز ایشان، لوح تقدیر و مدارک تحصیلی و علمی، مدالها و نشانها، عکسهای خانوادگی، اسباب بازی فرزندان و نوهها، هدایای خانوادگی و… است. هم چنین آثار تقدیمی به دکتر حسابی شامل تابلوی نقاشی، تابلوی خط، فرش و صنایع دستی همراه وسایل شخصی و کلیه آثار تألیف و ترجمه شده وی به نمایش گذاشته شده است. بخشهای فعال در منزل و موزه دکتر حسابی عبارتند از:
بخش فرهنگی که وظیفه چاپ، جمع آوری، تدوین، تجدید چاپ و ترجمه آثار وی را بر عهده دارد;
بخش تحقیقات علمی که پیرامون زندگی و آثار دکتر حسابی فعالیت میکند.
بازدید از موزه در سه نوبت با هماهنگی قبلی و حداکثر 25 نفر، به طور رایگان از ساعت 8 تا 16 امکانپذیر است.
سید محمود حسابی در 1281 ش از پدر و مادری تفرشی در تهران زاده شد. در 17 سالگی لیسانس ادبیات و در 19 سالگی لیسانس زیست شناسی و پس از آن مدرک مهندسی راه و ساختمان را از دانشگاه امریکایی بیروت اخذ کرد.
او در رشتههای پزشکی، ریاضیات و ستارهشناسی به تحصیلات آکادمیک پرداخت و در 1924 به پاس زحماتش، شرکت راهسازی فرانسوی از او برای تحصیل در مدرسه عالی برق پاریس دعوت کرد. همزمان با تحصیل در رشته معدن، در راه آهن برقی فرانسه نیز مشغول به کار شد. سپس به دلیل روحیه علمی به تحصیل و تحقیق در دانشگاه سوربن در رشته فیزیک پرداخت و در 1927 در 25 سالگی دانشنامه دکترای فیزیک خود را با عنوان حساسیت سلولهای فتوالکتریک ارائه کرد. فعالیتهای مهم وی در موضوعات علمی عبارتند از:
اولین نقشه برداری علمی و فنی، رسم اولین نقشه نوین راه ساحلی سراسری میان بنادر خلیج فارس، تأسیس دارالمعلمین عالی (1306)، تأسیس مدرسه مهندسی وزارت راه و تدریس در آن در 1307، تأسیس دارالمعلمین عالی (1307)، ساخت اولین رادیو در کشور (1307)، تأسیس دانش سرای عالی و تدریس در آن (1308)، ایجاد اولین ایستگاه هواشناسی در ایران (1310)، نصب و راه اندازی اولین دستگاه رادیولوژی در ایران (1310)، تعیین ساعت ایران (1311)، تأسیس اولین بیمارستان خصوصی در ایران به نام بیمارستان گوهرشاد به یاد مادرش (1312)، پیشنهاد تدوین قانون تأسیس دانشگاه تهران و دانشکده فنی (1313) و ریاست آن تا 1315، پایهگذاری مراکز تحقیقات راکتورهای اتمی دانشگاه تهران، تأسیس سازمان انرژی اتمی و عضو هیئت دایمی کمیته بینالمللی هستهای، تأسیس اولین رصد خانه نوین در ایران، و تأسیس اولین مرکز مدرن نصب ماهواره در شیراز.
دکتر محمود حسابی به چهار زبان زنده دنیا (فرانسه، انگلیسی، آلمانی و عربی) مسلط بود و به زبانهای سانسکریت، لاتین، یونانی، اوستایی، ترکی و ایتالیایی اشراف داشت. نشان اوینسیه دولالژیون دونور و نشان کوماندور دولالژیون دونور، بزرگترین نشانهای فرانسه، به وی اهدا شده است.
او تنها شاگرد ایرانی پروفسور اینشتین بود و با دانشمندان طراز اول دنیا نظیر شرودینگر، پورن، پلدیراک، نیلز و بوهر و فلاسفهای چون آندره ژید و برتراند راسل ارتباط داشت.
در 1990 از سوی جامعه علمی جهانی به عنوان مرد اول علمی جهان برگزیده شد و در کنگره 60 سال فیزیک ایران در 1366 ملقب به پدر فیزیک ایران گردید.
دکتر حسابی در 12 شهریور 1371 در بیمارستان دانشگاه ژنو به هنگام معالجه قلب بدرود حیات گفت. مقبره استاد بنا به خواسته وی در زادگاه خانوادگی و در شهر دانشگاهی تفرش قرار دارد.
روزهای بازدید
شنبه تا چهار شنبه
ساعت کار
۸-۱۶:۳۰
بهای بلیت (اتباع ایرانی)
رایگان
بهای بلیت
( اتباع خارجی )
رایگان
تلفن
۲۲۰۲۰۰۶
__________________________________________
موزه استاد صبا
آدرس : خیابان ظهیرالاسلام
استاد ابوالحسن صبا از اساتید بزرگ موسیقی اصیل ایران است. او در 1281 ش، در تهران متولد شد. پدرش، ابوالقاسم کمالالسلطنه، فرزند محمد جعفرخان صدرالحکما، فرزند محمودخان صبا، شاعر و نقاش بلند آوازه عهد ناصری، و از مردان فاضل و هنردوست عصر خویش بود. کمالالسلطنه طبیب و ادیب و دوستدار موسیقی بود. سه تار را دلنشین مینواخت و اولین استاد پسرش بود. صبا علاوه بر نوازندگی، گاه آهنگ نیز میساخت و علاوه بر موسیقی، ادبیات کلاسیک ایران را به خوبی میشناخت و زبان انگلیسی را میدانست. او به پرورش گل نیز علاقهمند بود. ساز اصلی استاد ویولن بود که آن را نزد حسینخان هنگ آفرین فراگرفت. همچنین سنتور را نزد علیاکبر شاهی و حبیب سماعی، کمانچه را نزد حسینخان اسماعیلزاده، ضرب را نزد حاجیخان ضربی، نی را نزد اکبرخان، تار را نزد استاد علینقی وزیری و سه تار را در مکتب استاد میرزا عبدالله و غلامحسین درویش به کمال رسانید. در جوانی به مدرسه کمالالملک رفت و نقاشی را فراگرفت. همچنین، مهارتهایی چون سوهان کاری، نجاری، ریختهگری، معرقکاری و خاتمکاری به دست آورد که بعداً در ساختن آلات موسیقی به کار بست.
صبا در شب جمعه 29 آذر ماه 1336 در سن 55 سالگی به علت ناراحتی قلبی چشم از جهان فروبست. بعد از مرگ استاد، بر طبق وصیت ایشان و به خاطر تجلیل و قدردانی از این هنرمند نامی، خانه ایشان در 29 آبان 1353، به موزه تبدیل گردید و همسر ایشان به کمک فرزندان استاد، اشیا و لوازم متعلق به استاد را جمعآوری و به موزه اهدا کردند.
بهطورکلی، موزه صبا به دو بخش تقسیم میشود: بخش اول شامل سازها، لوازم شخصی و آثار استاد از جمله ردیفهای موسیقی است; و بخش دوم اختصاص به کارهای دستی خانم صبا، همسر استاد صبا، دارد که شامل مجموعه تندیسهای مومی و لباسهای محلی و سنتی ایران قدیم است.
در حال حاضر موزه فعال، ولی نیازمند مرمت است.
موزه ابوالحسن صبا
موضوع : شخصیت ( استاد ابوالحسین صبا )
وضعیت: فعال
وابستگی: وزارت ارشاد
سال تاسیس : ۱۳۵۴ هجری شمسی
ساعت بازدید : ۱۶-۸
روزهای تعطیل : پنجشنبه ها و جمعه ها و تعطیلات رسمی
بهای بلیط داخلی : 2000 ریال
بهای بلیط خارجی : 4000 ریال
نشانی : تهران، میدان بهارستان، خ ظهیر الاسلام، شماره ۹۰
تلفن : 021-3111246
ابوالحسن صبا خانه کوچک اما خاندان بزرگی داشت. پدرش ابوالقاسم کمال السلطنه فرزند محمد جعفر خان صدرالحکما فرزند محمود خان صبا شاعر و نقاش بلند آوازه عهد ناصری بود.
ابوالحسن صبا به سال 1281 شمسی در چنین خاندانی پا به عرصه هستی نهاد. ساز اصلی صبا ویولن بود. اما در نواختن سازهای دیگر از قبیل سنتور، تار، سه تار، کمانچه، ضرب و نی به درجه استادی رسید.
صبا ویولن را نزد حسن خان هنگ آفرین، سنتور را نزد علی اکبر شاهی و حبیب سماعی، کمانچه را نزد حسین خان اسماعیل زاده، ضرب را نزد حاجی خان ضربی، نی را نزد اکبر خان، تار را نزد استاد علینقی وزیری، سه تار را در مکتب استاد میرزا عبدالله و غلامحسین درویش به کمال رساند.
در جوانی نیز به مدرسه کمال الملک رفت و از وی تعلیم نقاشی گرفت. چند تابلو رنگ و روغن که تصویر منظره، گل، پرنده و حیوانات است از او در موزه صبا یعنی در همین خانه در حال ویرانی که در سال 1353 به موزه تبدیل شد، به یادگار مانده است.
در این موزه اشیاء شخصی صبا و همسرش و نیز سازها و کتابهای او نگهداری می شود.
استاد صبا در سال 1306 از طرف استاد علینقی وزیری مامور شد تا در رشت مدرسه ای مخصوص موسیقی تاسیس کند.
وی نزدیک دو سال در رشت اقامت کرد و در آنجا ضمن تعلیم موسیقی، به روستاها و کوهپایه های شمال رفت و به جمع آوری آهنگ های محلی پرداخت و ارمغان های بی نظیری از این سفر به همراه آورد. زرد ملیجه، دیلمان، رقص چوبی قاسم آبادی، امیری مازندرانی و چند قطعه دیگر یادگار همین دوره از زندگی اوست.
در سال 1318 که رادیو تهران تاسیس شد، صبا در رادیو به کار نوازندگی پرداخت ولی در همه حال در هنرستان موسیقی به کار تدریس و تحقیق موسیقی اشتغال داشت و در اواخر عمر نیز در منزلش کلاس موسیقی دایر کرده بود و علاقه مندان را تعلیم می داد.
شاگردان معروف صبا عبارتند از علی تجویدی، فرامرز پایور، حسین تهرانی، حسین ملک، حسن کسایی، غلامحسین بنان، محمد بهارلو، ابراهیم قنبری، رحمت الله بدیعی، مهدی خالدی، عطاء الله خرم، همایون خرم، داریوش صفوت، لطف الله مفخم پایان و …
صبا علاوه بر اینکه ادبیات کلاسیک ایران را به خوبی می شناخت، زبان انگلیسی را خوب می دانست و از ادبیات جدید ایران نیز اطلاع داشت.
این موسیقیدان بزرگ، آثار نیما و هدایت را می خواند و با نیما و شهریار روابط نزدیک داشت.
او با شهریار از ایام جوانی دوست و رفیق گرمابه و گلستان بود. این دوستی تا پایان عمر او دوام کرد و در زمان مرگ نیز شهریار بر بالین او حضور داشت.
صبا در 29 آذر ماه سال 1336 در سن 55 سالگی به علت ناراحتی قلبی چشم از جهان فروبست. آرامگاه صبا در ظهیرالدوله شمیران در خیابان دربند واقع شده که آن نیز در دست ویرانی است
__________________________________________
موزه امام علی(ع)
آدرس : ولیعصر شمالی، بالاتر از میرداماد، روبروی اتوبان نیایش (بلوار اسفندیار)
در خردادماه سال 82 افتتاح شده است و در بنایی 4 طبقه واقع میباشد. همانطور که از نام این موزه پیداست همه فعالیتهایی که در این موزه انجام میشود مربوط به حضرت علی (ع) میباشد. و شامل تابلوهای نقاشی، نقاشیهای قهوهخانهای و آثاری مربوط به پرده خوانی در زمانهای قدیم میباشد.
آثار هنرمندان خوشنویس که در رابطه با مسائل مذهبی کار انجام دادهاند ازدیگر آثارست که در این موزه وجود دارد. در طبقه همکف این موزه نمایشگاههای دورهای برگزار میشود که چندی پیش اصل پرده کعبه که به ایران هدیه شده بود در این نمایشگاه در معرض دید عموم قرار گرفت. آمفیتئاتری در این موزه وجود دارد که جلسات عرفانی ادبی و فرهنگی با حضور نویسندگان و شعرای که کارهای مذهبی انجام دادهاند، در این مکان برگزار میشود.
در طبقه اوّل مرمت آثار تأسیسات نمازخانه
در طبقه همکف) نمایشگاه ادواری
در طبقه 1 ) تابلوهای نقاشی معاصر
در طبقه 2 ) آثار خوشنویسی مستقر میباشد
روزهای بازدید همه روزه
ساعت کار 9-16
بهای بلیت (اتباع ایرانی) 300
بهای بلیت
( اتباع خارجی ) 2000
تلفن 2017471
نشانی خیابان ولیعصر
__________________________________________
موزه تنوع زیستی
آدرس : تهران بزرگراه همت پارک پردیسان
این موزه در پارک طبیعت پردیسان و در فضایی با مساحت داخلی 1800 متر مربع در شمال غربی شهران واقع شده است که در فروردین ماه سال 1383 توسط ریاست محترم جمهوری افتتاح گردید. موزه با تاکید بر اهمیت و ارزش تنوع زیستی و در راستای وظایف قانونی سازمان حفاظت محیط زیست ایجاد شده است و هدف مدیریت موزه همواره این بوده است که با استفاده از کادر کارشناسان خود نقش موثری در تحقیقات، اطلاع رسانی و آموزش برای گروه های مختلف سنی و علاقه مندان به محیط زیست ایفا نماید.
روزهای بازدید همه روزه به جز ایام سوگواری
ساعت کار 9-15
بهای بلیت (اتباع ایرانی) رایگان
بهای بلیت
( اتباع خارجی ) 2000
__________________________________________
موزه پست و تلگراف
آدرس: خیابان امام خمینی
موزه پست و مخابرات در بهمن ماه 1369 به نام موزه پست شروع به کار کرد. این موزه در یکی از قدیمیترین و شکیلترین عمارتهای دولتی تأسیس شده که از دو طبقه بنا متشکل از سالنها و غرفههای متعدد تشکیل شده و مکانی مناسب جهت بازدید مشتاقان دیدار آثار تاریخی و کهن است.
در 20 اسفند ماه 1374، به استناد موافقت سازمان امور اداری و استخدامی کشور، موزه پست به موزه وزارت پست و تلگراف و تلفن و در 12 مرداد ماه 1378، به موزه پست و مخابرات تغییر نام داد.
این بنا در 1307 ش، در زمان وزرای قدیم پست، صوراسرافیل و نظامالدین حکمت، با صرف هزینه پانصد هزار تومان و با مساحت 15000 متر مربع در خیابان سپه (امامخمینی) تأسیس گردید. قسمتی از این ساختمان (یکسوم) در کنار سردر باغ ملی، که قبلاً اداره گمرکات پست بوده، به موزه اختصاص داده شده است.
استفاده از ستونهای سبک نو هخامنشی در ساختمان پست به قدری جالب و موفق بود که در شکلی بارزتر و حجمی وسیعتر در عمارت نظمیه یا کاخ شهربانی به کار گرفته شد.
شایان ذکر است که کاروانسراهای چهار ایوانی با وجود رونق و رواج ساختشان در دوره اسلامی، ریشه در دوران قبل از اسلام دارند و قدمت بناهای چهار ایوانی به پیش از اسلام، به خصوص دوره ساسانیان، بر میگردد و بسیاری از کاخها به این شکل ساخته شدهاند.
بنای پست در منطقهای فرهنگی تاریخی به نام میدان مشق واقع شده که اکثر ساختمانهای آن از قاجاریه تا پهلوی اول زمان گذاری شدهاند و به غیر از بنای وزارت جنگ، مقابل سردر باغ ملی که متعلق به دوره ناصری است، ساختمانهای این محوطه در زمان وزارت جنگ پهلوی اول بنا شده است.
در ساختمان موزه مانند سردر باغ ملی و سایر بناهای میدان مشق و هم عصر، از مصالح مشابهی استفاده شده است; از جمله از سنگ در پی (ستون و سرستون و کف و پلهها) و آجر در بیشتر نقاط بنا و بدنه و در و پنجره و سقف چوبی و بام شیروانی استفاده شده و در ترکیب این مصالح نهایت ظرافت و زیبایی مد نظر قرار گرفته است.
زیر زمین موزه با دو متر بالاتر از سطح خیابان در حالت نیم سطح قرار گرفته است. بنای موزه سه در ورودی شمالی، جنوبی و غربی دارد که در حال حاضر ورودی شمالی مسدود است. موزه با 43 متر عرض و 53 متر طول، و حدود 2279 متر مربع مساحت دارد.
کل بنای پست دارای یک محور مرکزی است که شرق و غرب بنا را قرینه ساخته است. این محور در حال حاضر ورودی منطقه 11 پستی است، که قسمت غربی آن (موزه پست و مخابرات) درست معادل شرق آن که در حال بازسازی و احیا است، ساخته شده است. عمارت پست و گمرک تهران از پست ایالتی تهران (یال شرقی)، گمرک امانات پستی و دو قسمت دیگر تشکیل شده است که در آینده نزدیک به موزه فعلی اضافه و تبدیل به یکی از بزرگترین موزههای ارتباطات (پست و مخابرات) در دنیا خواهد شد.
موزه پست و مخابرات از هشت غرفه تشکیل گردیده است که در دو طبقه بنا قرار گرفتهاند. طبقه اول شامل غرفههای تشریفات یا وزرا است که شامل تصاویری از وزرای پست و تلگراف و تلفن، از اولین وزیر تلگراف، علی قلی خان مخبرالدوله (1255 ش / 1293 ق) تا وزیر وقت است. سالن تمبرهای داخلی شامل 1100 سری تمبر از سه دوره قاجاریه، پهلوی و جمهوری اسلامی است و نیز دو ویترین مربوط به کلیشه ادیسون و کلیشه تمبر احمدشاه و در انتهای سالن، ماکت پستچی زمان قاجاریه و نمادی از کوچه پست قرار دارد. غرفه اشیای پستی شامل صندوقهای پستی دوره پهلوی، انواع مهرهای دستی، گرد، ساده، بیضی، مستطیل و غلتکی، نمونههای مهرهای مصرفی دفاتر پست خارج از کشور، مهر روز جمهوری اسلامی، انواع حکمهای دولتی، حکومتی، دستگاههای دستی و برقی قدیمی ابطال تمبر، دستگاههای دستی و برقی قدیمی نقش تمبر، دستگاه تایپ قدیمی و ویترین هایی از قبیل ویترین سیم و سرب و انواع پلمپ شکن، وسایل و پاکتهای پست مالی، قاب عکسهای وسایل پستی دوره قاجاریه و تصاویر کارکنان پست دوره قاجار است.
غرفه راه ابریشم یا سالن مرکزی شامل انواع وسایل ارتباطی قدیمی و حمل محمولههای پستی اعم از ارابه، ماشین سه چرخ و هواپیما، ویترینهای وسایل و هدایایی از کشورها، دولتها و اشخاص مختلف، چندین نمونه از مجسمههای پستچیهای زمان قاجار، نقشه راههای مختلف پستی و ارتباطی، صندوقهای پستی قدیمی زمان قاجار و در راهروهای طبقه اول، پانلهایی از عکسهای کارکنان پست قدیم و پستچیهای زمان قدیم و ویترین وسایل اهدایی از شخصیتهای مختلف است. همچنین، در طبقه اول قسمتهای اداری، فروشگاه و کتاب خانه قرارداد و کتابهایی راجع به تاریخچه پست و تلگراف و تلفن، تمبر و منابع قدیمی درباره ارتباطات به زبانهای فارسی، لاتین و فرانسوی که دانشجویان و محققان در امور ارتباطات و معماری میتوانند از منابع بهرهبرداری کنند.
طبقه دوم متشکل از سالن تمبر بین الملل و شامل قطعههایی از تمبرهای منتشره توسط 130 کشور عضو اتحادیه جهانی پست و همچنین ویترینهای افقی شامل پاکتهای مهر روز اهدایی شخصیتهای مختلف، تمبر و پاکتهای ارسالی از کشورهای مختلف است.
غرفه اشیای پستی شامل انواع ترازوهای قدیمی پست، نمونه صندوقهای پستی کشورهای مختلف از جمله برزیل، مصر، کانادا، آلمان، مکزیک و سوئد است.
غرفه شماره یک مخابرات شامل انواع وسایل ارتباطی از مورس تا ماهواره زهره، تله تایپ، تلگراف، تلکس، فاکس و نمونه تیروسیم است.
در این غرفه همچنین ویترین افقی مربوط به نمونه دستخط حضرت امام (ره) در خصوص ثبت تلفن منزل ایشان به اداره تلفن شهرستان قم در 1341 مشاهده میگردد.
غرفه شماره دوی مخابرات شامل انواع دستگاههای تلفن مغناطیسی صد شمارهای قدیمی، دیواری، دستگاههای ارتباطی قدیمی مثل دستگاه گیرنده و فرستنده و تلفن بیسیم، میز سوئیچ برد، دستگاه اندازهگیری و آزمایش خطوط کاریر و تلفنهای مغناطیسی رومیزی است.
در طبقه دوم نیز بخشهای اداری، سالن اجتماعات با گنجایش 100 نفر جهت نمایش فیلم و CD و نیز برگزاری جلسات و همایشها و سالن کنفرانس که مربوط به جلسات اداری هیئت امنای موزه پست و مخابرات و جلسات داخلی است، و همچنین بوفه جهت پذیرایی از بازدید کنندگان قرار دارد.
مهندس نیکلای مارکوف، معمار ساختمان اداره پست تهران، این سبک خاص معماری را در نهایت ظرافت هم در این بنا و هم در دیگر بناها پیاده کرده است. سبک وی در معماری هم مدرن، هم التقاطی و هم ایرانی، هم غربی است. شایان ذکر است که طراح و شروع کننده عمارت پست مارکوف و تمام کننده آن مهندس مظلومیان، از مهندسان شهرداری تهران، بوده است.
از ویژگیهای سبک معماری رضاخانی (پهلوی اول) ترکیب سبکهای معماری دورانهای مختلف تاریخی ایرانی و غربی با هم و شکلگیری سبکی خاص با عملکرد امروز خود است که در بنای پست، این ترکیب به صورت تزیینی در ستون و سرستونهای متصل به بدنه و طاق نماهای آجری دور تا دور صحن مرکزی در طبقه بالا مشهود است. سبک معماری و پلان ساختمان به گونهای است که یادآور کاروان سراهای چهار ایوانی است; به خصوص به خاطر وجود شاهنشین در بنا، کاروانسرا گونه ساخته شدن بنا تأیید میشود. شاهنشین طبقه اول رو به روی طاق نمایی به عرض چهارونیم متر، که اتاق روابط عمومی است، و دیگری رو به روی طاق نمایی با عرض پنج متر در طبقه دوم، که اتاق کنفرانس است، قرار دارد. در هر دو مورد پنجرهها عریضتر از سایر اتاقها و غرفههای موزه است.
در ترکیب معماری بنا، هم سبک معماری دوره هخامنشیان قابل تشخیص است و هم سبک معماری دوره اسلامی. مورد اول در ستون نماهای چهارگوش بیرونی بنا در ضلع جنوبی ساختمان، که به صورت خوابیده و چسبیده به پیکره بناست و پایه ستون و سرستون دو گاو پشت به هم، به صورتی نمادین یادآور ستون و سرستونهای تخت جمشید است و سبک دوران اسلامی در طاق نماهای گنبدی شکل آجری دور تا دور حیاط مرکزی، در طبقه دوم قابل بررسی است و با سبک معماری صفویان هم خوانی و قرابت دارد.
__________________________________________
موزه بانک
آدرس: خیابان امامخمینی
ساختمان موزه بانک یکی از قدیمیترین بناهایی است که به نام بانک شاهنشاهی ایران در 1267 ش تأسیس شد و به موجب امتیازی که از طرف ناصرالدین شاه به شخصی انگلیسی به نام بارون جولیوس دو رویتر مؤسس خبرگزاری رویتر اعطا گردید، کار خود را در همان زمان آغاز کرد.
بانک شاهی ایران در مدت کار خود در ایران با موانع و مشکلاتی مواجه بود که مهمترین آنها را باید رقابت صرافان ایران، رقابت بانک استقراضی روس، تنزل بهای نقره و لطمات ناشی از لشکرکشی متفقین و متحدین به ایران در جنگ جهانی اول نام برد.
در نخستین سالهای پس از جنگ جهانی اول، بانک به علت داشتن حق نشر اسکناس، همچنان مقام اول را در اقتصاد ایران دارا بود، تا آن که در 1309 ش، حق نشر اسکناس از طرف دولت ایران باز خرید و انتشار اسکناس به بانک ملی واگذار شد.
آخرین بانکی که قبل از انقلاب در این ساختمان فعالیت داشت بانک بازرگانی ایران بود و سرانجام در 29 آذر 1358، بنا به تصویب مجمع عمومی بانکها، بانک تجارت از ادغام 11 بانک تشکیل گردید.
ساختمان موزه با قدمتی بیش از یک قرن، بنایی آجری است با مساحت قریب به 1535 مترمربع که از سه طبقه مجزا، شامل زیرزمین، همکف و فوقانی تشکیل یافته و با سه مسیر جداگانه به محوطه اصلی ساختمان که مشرف به فضای سبز است، متصل میگردد.
در حال حاضر، طبقه همکف و فوقانی با تلاش مسئولان بانک و هنرمندان مرمت و بازسازی گردیده و به نمایش آثار بانکی و فرهنگی، مشتمل بر اسناد، اشیا و تابلوهای قدیمی متعلق به بانک اختصاص یافته است.
در این موزه مجموعه آلبوم بازیهای المپیک کانادا (1976) و سکههای طلای یادبود افتتاح بانک ملی، سکههای مدور طلا به مناسبت پنجاهمین سال شاهنشاهی پهلوی و یک جفت دکمه سردست اشرفی طلا مربوط به عزیزاللهخان سردار بجنوردی با زنجیر و گیره مربوط به دوره قاجاریه (1297) و همچنین اسکناسهای سه تومانی، پنجتومانی، 10 تومانی و … از دوره قاجاریه، و نیز ماشینهای فاسیت پریما ساخت ایتالیا، ماشین تایپ اپتیما و … به نمایش گذاشته شده است.
روزهای بازدید همه روزه
ساعت کار ۹- ۱
بهای بلیت (اتباع ایرانی) رایگان
بهای بلیت
( اتباع خارجی ) رایگان
تلفن ۹-۳۱۱۰۰۱۰
نشانی میدان امام خمینی خیابان فردوسی کوچه طبس بانک سپه اداره مرکزی
__________________________________________
موزه سینمای ایران
آدرس : خیابان ولیعصر، باغ فردوس
فکر ایجاد موزه سینمای ایران در 1373 با حمایت مهندس سیدمحمد بهشتی در زمان ریاست مرکز توسعه فضاهای فرهنگی شهرداری تهران مطرح شد و در 1377 در مراسمی، فاز اول موزه سینمای ایران در خیابان لالهزار، کوچه پیرنیا افتتاح شد. انتشار چند کتاب، یک مجموعه کارت پستال، یک مجموعه موسیقی متن فیلمهای ایرانی و برگزاری جشنهای 100 سالگی سینمای ایران، آغاز فعالیتهای موزه سینما بود.
سرانجام در 1380، با حمایت و کمک وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت امور سینمایی، سازمان میراث فرهنگی، شهرداری تهران و بنیاد فارابی، موزه سینمای ایران در بخشی از باغ فردوس، که قبل از انقلاب ستاد جشن هنر شیراز و نمایشگاه هنرهای تجسمی و محل اجرای کنسرت موسیقی بود و سپس در سالهای پس از انقلاب، مرکز آموزش فیلمسازی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شد، با حضور سیدمحمد خاتمی، رئیسجمهور، افتتاح شد.
امکانات موزه عبارتند از:
عکسها: شامل هزاران عکس از صحنههای فیلمهای سینمایی، پشت صحنه و مراحل فیلمسازی و فعالیتهای سینمایی و هنرمندان و دست اندرکاران صنعت و هنر سینما است که قدیمیترین آن به نخستین روزهای نمایش فیلم در ایران باز میگردد;
فیلمنامهها: شامل 400 فیلمنامه ساخته شده است;
اعلانها: بیش از 2500 اعلان سینمایی از دهه 1310 تاکنون گردآوری شده و بخشی از آن به نمایش گذاشته شدهاست;
جایزههای داخلی و بینالمللی: بخشی از جوایز و افتخارات بینالمللی سینمای ایران که عمدتاً به دوره جمهوری اسلامی تعلق دارد، در موزه جمع شده و تکمیل آن ادامه دارد;
کتابها: شامل کتابهای سینمایی از نخستین چاپها تاکنون است که به حدود 8000 جلد میرسد;
اسناد و مدارک: حدود 3000 قطعه سند شامل اسناد دولتی، نمایشها، قراردادها، اسناد تاریخی، اسناد مالکیت، سینماها و … از حدود 90 سال پیش تاکنون موجود است;
فیلم و ویدئو: 1000 فیلم سینمایی ایرانی به همراه 500 عنوان نمونه کوتاه (آنونس) آرشیو تصویری فعلی موزه را تشکیل میدهد;
مطبوعات: شامل 5000 جلد نشریه است که قدیمیترین آن متعلق به 1309 است;
اسباب سینما توگراف: شامل حدود 300 دستگاه و ابزار قدیمی است که عمدتاً بسیار قیمتی و قابل نمایش در موزه است که قدیمیترین این دستگاهها متعلق به 1309 و اغلب ساخت صنعتگران قدیمی سینمای ایران است در همان زمان موجب شگفتی فنکاران خارجی میشده است;
لباس، دکور و گریم: شامل نمونههای تاریخی لباس، دکور سازی، صحنهآرایی و چهرهپردازی است که تلاش بسیار زیادی برای جمعآوری آنها صورت گرفته است.
تالارهای موزه شامل 7 تالار است ، با ورود به محوطه باغ از طریق پله های ساختمان زیبای باغ فردوس می توان وارد تالارهای موزه شد. در طبقه فوقانی 3 سالن وجود دارد و از داخل تالار سوم سینما به وسیله پله های مارپیچ می توان 4 تالار دیگر را بازدید کرد.
تالار اول
تاریخچه ورود سینما به ایران
پرده خوانی | شهر فرنگ |پوسترهای اولیه | پیشگامان | اسباب سینما توگراف
تالار دوم
سینما در سالهای١٣٨٠-١٣٣٠
تالار سوم
جوایز و حضور بین الملل سینمای ایران
تالار چهارم
سینمای جنگ و دفاع مقدس
تالار پنجم
ارامنه و سینمای ایران
تالار ششم
بخش کودک و نوجوان
تالار هفتم
اتاق صدا، دوبله و موسیقی
بازدید از موزه روزهای شنبه، یکشنبه، سهشنبه، چهارشنبه و پنجشنبه از ساعت 10 تا 17 و جمعهها 14 تا 17 امکانپذیر است روزهای دوشنبه و ایام سوگواری تعطیل می باشد.