چه فیلمی بیشتر می‌فروشد و فیلم‌های روی پرده چقدر تا به حال فروش داشته‌اند؟! این سؤال برای مخاطبانی که می‌خواهند برای سینما رفتن یک گزینه خوب پیدا کنند یک معنا دارد؛ فیلم پرفروش فیلم خوبی است پس باید آن را تماشا کرد، فیلمی که فروش مناسبی نداشته حتماً فیلم خوبی نبوده که با استقبال روبه‌رو نشده پس لازم نیست آن را تماشا کرد. به همین راحتی آمار فروش می‌تواند ادامه حضور یک فیلم سینمایی را روی پرده تضمین یا تضعیف کند و در نهایت یک فیلم را به سود مالی و دیگری را با ضرر مواجه سازد. برای همین است که آمار فروش اغلب از سوی سینماگران با دقت دنبال می‌شود و هر هفته پخش‌کننده‌ها، تهیه‌کننده‌ها و سایت‌های فروش بلیت آخرین آمار فروش فیلم‌ها را اعلام می‌کنند؛ آمارهایی که با هم متناقض است. در این بین چه کسی راست می‌گوید؟!
در میان اعلام آمار‌های مختلف فروش فیلم، کدام مرجع را می‌توان به عنوان مرجع رسمی و قابل اتکا دانست؟ متأسفانه سازمان سینمایی با وجود اینکه متولی سینما در کشور است و روندی که یک فیلم از پیش از ساخت تا بعد از اکران در سینماها طی می‌کند زیر نظر این سازمان سینمایی است، ولی این سازمان تا به حال در موضوع فروش فیلم‌ها ورودی نداشته است. فروردین‌ماه سال گذشته بود که شورای صنفی نمایش طی جلسه‌ای مصوب کرد که از این پس هر دوشنبه آمار فروش فیلم‌های روی پرده توسط سخنگوی این شورا اعلام شود. ابوالحسن داودی، رئیس وقت شورای صنفی درباره این مصوبه گفت: متأسفانه رفتار نامناسبی برای تأثیرگذاری بر جو عمومی در سینمای ایران شکل گرفته است. برخی دوستان آمار فروش دروغی اعلام می‌کنند و رقیبان اکران هم برای اینکه از رقابت بازنمانند متأسفانه این مسیر را ادامه می‌دهند و همین باعث می‌شود فساد رفتاری به وجود بیاید.
با مصوبه هفتم فروردین‌ماه سال 94، شورای صنفی نمایش مرجع رسمی میزان فروش فیلم‌ها شد. با گذشت بیش از یک سال و نیم از این مصوبه غلامرضا فرجی، سخنگوی شورای صنفی نمایش در گفت‌و‌گو با «جوان»، درباره اینکه کدام آمار فروش مطمئن‌تر است، می‌گوید: به دلیل اینکه 95 درصد سینماها مکانیزه شده و به سامانه فروش اینترنتی سینماتیکت متصل هستند، مرجع رسمی فروش همان آماری است که سینماتیکت منتشر می‌کند و بسیاری از مطبوعات و خبرگزاری‌ها آمار فروش فیلم‌ها را براساس آمار این سایت نقل می‌کنند. فرجی با بیان اینکه از نظر شورا آمار ارائه شده از سوی فروش مکانیزه سینماتیکت مرجعیت قانونی دارد، درباره ارائه آمار فروش از سوی تهیه‌کننده‌ها و دفاتر پخش فیلم تأکید می‌کند: شورا به صورت موردی در این باره دخالت نداشته، اما بارها به صاحبان فیلم‌ها و پخش‌کننده‌ها درباره ارائه آمار فروش تذکر داده‌ایم که این کارشان غیرقانونی است. سخنگوی شورای صنفی نمایش همچنین در پاسخ به سؤال «جوان» درباره اینکه آیا سازمان سینمایی نباید مرجع مستقلی را برای اعلام میزان فروش فیلم‌ها ایجاد کند، پاسخ می‌دهد: این موضوع قابل بحثی است که می‌توان آن را در شورا به بحث گذاشت و باید توجه کنیم که هم‌اکنون بیشتر مردم با اینترنت آشنایی دارند و از طریق اینترنت بلیت سینماها را خریداری می‌کنند.
چرا صداوسیما آمار فیلم‌ها را اعلام نمی‌کند؟!
منصور لشکری‌قوچانی، تهیه‌کننده‌ای است که امسال چند فیلم را بر پرده سینماها داشته است. لشکری‌قوچانی نیز مانند فرجی معتقد است سینماتیکت در شرایط فعلی دقیق‌ترین آمار فروش را دارد. این تهیه‌کننده به «جوان» می‌گوید: سینماتیکت به صورت صددرصدی آمار دقیقی ندارد که آن هم به خاطر این است که حدود 10 درصد سینماها هنوز فروش مکانیزه ندارند و سینمادارها هم با اختلاف دو روز آمار فروش را ارائه می‌دهند. لشکری‌قوچانی درباره اینکه چرا نباید به آمار‌های ارائه شده از سوی دفاتر پخش فیلم و تهیه‌کننده‌ها توجه کرد، گفت: هیچ وقت تهیه‌کننده‌ها، کارگردان‌ها و دفاتر پخش دوست ندارند بگویند فیلم‌شان فروش نداشته است و هر وقت از میزان فروش از آنها سؤال شود، می‌گویند فروش سینما خیلی عالی بوده است، چون پایین بودن میزان فروش به ضرر آنهاست.
تهیه‌کننده فیلم «کوچه بی‌نام» معتقد است: صداوسیما در زمینه اعلام فروش سینماها مقصر است. چه اشکالی دارد که مانند اعلام وضعیت آب و هوا در اخبار، بخشی را هم به اعلام میزان فروش فیلم‌ها اختصاص دهند و بگویند که کدام فیلم چقدر فروش داشته است. رسانه‌ها چه اصلاح‌طلب و چه اصولگرا آنقدر که صداوسیما فراگیری و تأثیرگذاری دارد، توانایی ندارند و نمی‌توانند آمار دقیق ارائه دهند، اما صداوسیما می‌تواند اطلاع‌رسانی فراگیر داشته باشد. اگر تهیه‌کننده‌ای آمار دروغین فروش فیلمش را ارائه کند و با آن آمار بازار کاذبی برای فیلمش ایجاد کند، باعث می‌شود درآمد و پول حرامی را به دست آورد. زیان پول حرام نه تنها وی را بلکه همه جامعه را متضرر می‌کند. همه ما نسبت به مخلوط شدن پول حرام و حلال مقصریم. چه اشکالی دارد که رئیس سازمان سینمایی و رئیس سازمان صداوسیما جلسه‌ای داشته باشند و در آن برای اعلام میزان فروش فیلم‌ها توافق کنند؟! به نظرم هم تلویزیون و هم وزارت ارشاد در این زمینه مقصرند و هر دو کم‌کاری کرده‌اند.
آمار قابل توجه سینماهای غیرمکانیزه
حبیب اسماعیلی، بازیگر، تهیه‌کننده و پخش‌کننده فیلم هم در زمینه میزان اعتماد به اعلام فروش فیلم‌ها از سوی سینماتیکت به «جوان» می‌گوید: به نظرم معتبرترین مرجع همان سینماتیکت است، اما این سایت هم آمارش به طور کامل دقیق نیست. هنوز بیش از 10 درصد از سینماها به این سایت متصل نیستند به همین خاطر آمار فروش فیلم‌ها با میزان واقعی آن بین 10 تا 15 درصد متفاوت است. پخش‌کننده فیلم «من سالوادور نیستم» می‌گوید: در زمان اکران من سالوادور نیستم سینما قدس اصفهان به سینماتیکت متصل نبود، این سینما اعلام کرد که 500 میلیون تومان فروش داشته است که در آمار سینما تیکت ثبت نشده است. همین موضوع درباره سینماهای رشت و سپیدرود و چند سالن سینما که به فروش مکانیزه متصل نبودند، اتفاق افتاده است.
اسماعیلی می‌افزاید: شاید این اختلاف برای فیلم‌هایی که حدود 300تا 400 میلیون فروش دارند چندان چشمگیر نباشد، ولی برای من سالوادور نیستم نه با تخمین و حدس بلکه به جرئت می‌گویم حدود 2 میلیارد تومان اختلاف در میزان فروش وجود داشت و رقم فروش نه 14میلیارد و خرده‌ای که هم‌اکنون در سینماتیک ثبت شده بلکه 16 میلیارد و 500 میلیون تومان است.
این پخش‌کننده تأکید می‌کند: برخی سینماها آمار فروش را بیش از دو تا سه روز و حتی بیشتر نگه می‌دارند و بعد به سیستم مکانیزه اعلام می‌کنند که این هم باعث می‌شود آمار‌های فروش متفاوت شود. اسماعیلی در انتها می‌گوید: چه اشکالی دارد که سازمان سینمایی خودش سیستمی را برای محاسبه و میزان فروش سینماها راه‌اندازی کند که این اختلاف‌ها پیش نیاید؟!
همان‌طور که با همت سازمان سینمایی، سالن‌های سینما بعد از چندین سال دیجیتال شدند، اکنون ایجاد سامانه‌ای که بتواند میزان فروش فیلم‌ها را به صورت واقعی محاسبه و اعلام کند، می‌تواند به سالم‌سازی فضای فعالیت‌های سینمایی کمک کند؛ اقدامی که سال‌ها است در دیگر کشورهای صاحب سینما انجام شده و باکس آفیس‌های هفتگی، ماهانه و سالانه تصویر واضحی از چرخه اقتصادی سینما را به نمایش می‌گذارند.
