دومین روز جشنواره نمایشهای آیینی و سنتی در حالی آغاز میشود که بخش قهوهخانه این جشنواره برخلاف سالهای قبل در یک عمارت تاریخی و با فضایی نزدیک به حالهوای نمایشها بازیهای قدیمی برپا میشود.
به گزارش تیتر هنر، این رویداد از روز دوشنبه 21 مردادماه علاوه بر کاشان، در پایتخت نیز آغاز به کار کرد و هر شب در تماشاخانههای تهران هشت نمایش روی صحنه میرود وبا تنوعی که در میان آثار هست مخاطب میتواند بر حسب سلیقه خود، دست به انتخاب بزند. اینکه دوست دارد یک مجلس شبیهخوانی ببیند یا نمایش سیاهبازی.
اگر از مشتاقان متون ادبی بهرام بیضایی هستید، امروز نمایشنامه «کارنامه بندار بیدخش» بیضایی که در دهه هفتاد توسط خودش، در تئاتر شهر با بازی پرویز پورحسینی و مهدی هاشمی روی صحنه بود، در دومین روز جشنواره توسط دو گروه متفاوت اجرا خواهد شد. جواد صداقت و الهام ابنی، دو کارگردان جوان بوشهری قرار است در دو نوبت 18:30 و 20:30 متن پرطرفدار بیضایی را تالار چهارسو روی صحنه برند. این دو کارگردان در جشواره 37ام فجر نیز نمایشی در این سالن روی صحنه برده بودند.
در سالن کوچک تالار محراب نیز مرجان صادقی نائینی از تهران قصد دارد این متن را در ساعتهای 16:30 و 18 روی صحنه برد. این اجرا در بخش دانشجویی جشنواره اجرا میشود. «کارنامه بندار بیدخش» داستان دانشمندی ایرانى به نام بندار بیدخش است که جامى جهاننما را ساخته و آن را به جمشاه اهدا میکند؛ اما جمشاه در تقابل با هورمزد، از طریق جام، تمام جهان و زندگى مردمان را زیر نظر مىبرد.
در دیگر سالن محراب، سیدرضا علوی قصد دارد متنی از محمود استادمحمد، دیگر نویسنده ادیب تئاتر ایران را روی صحنه برد. «چلچراغ» با بازی علی فتحعلی، محمود بصیری، حمیدرضا مرادی، نگار مقدسی، کوروش رخشندهپی، سیدرضا علوی، علیرضا قرباننژاد، علیرضا رمضانی، حسین اندام داستان یکی از سالنهای قدیمی لالهزار را روایت میکند که به علت مشکلات به وجود آمده در حال تعطیلی است.این نمایش را میتوانید در دو نوبت 17 و 19 تماشا کنید.
در تالار سایه کوروش سلمانی دهبارز در دو نوبت 17 و 19 «شه میر» را روی صحنه میبرد. این نمایش داستان شهمیر طنزپرداز و بذلهگو است که به همراه دسته دهلی لوطیبریم به عروسی پسر بزرگ خان آمدهاند. او به خواب عمیقی فرو میرود و پری دریایی به خواب او میآید و خبر میدهد که آنها طلسم شدهاند و باید … .رضا آزاددریایی، فریده سلمانی، سمیه زارعی، سلمه رضایی، امید رفه، صدیقه راور، مجتبی حمیدی، متین سلمانی، حلیمه افراشته بازیگران این نمایش شاد و مملو از موسیقی است.
میثم یوسفی قرار است امروز نمایش «نازگل» را براساس متنی از سیدعلی موسویان در تالار قشقایی روی صحنه برد. این نمایش که در دو نوبت 18 و 20 روی صحنه میرود داستان یک گروه نمایش زنانه در عمارت سالارالدوله، فرزند دوم مظفرالدین شاه است که در حال اجرای برنامه شاد خاله رورو هستند که شاهزاده کامران میرزا، چادر چاقچور به سر به میان زنان عمارت میآید و خاطرخواه نازگل، دختر جوان گروه نمایش زنانه میشود.
در کارگاه نمایش اما احمد دهقان، کارگردان جوان اصفهانی یک نمایش شادیآور براساس متنی از داوود فتحعلیبیگی نمایش «به دنبال بخت» را اجرا میکند. قصه بخت، روایت انسان سادهلوحى به نام قلى است که در مدت زمان کوتاهى ارثیه پدرى خود را به باد میدهد و ناچار میشود تا به دنبال بخت خود، از مراحل سختى عبور کند اما سرانجام … . این نمایش که در تهران تولید شده است در دو نوبت 16:30 و 18:30 روی صحنه میرود.
در تماشاخانه سنگلج نمایش شادیآور دیگری روی صحنه میرود به قلم فرهاد نقد علی و کارگردانی وحید شاهینی. : کرامت رودساز، سیدحسن حسینیان، مجید علمبیگی، امیرحسین انصافی، فاطیما درستکار، مهدی اسدی، امیر سلمانی، محسن جهانی، غزال مهرانفر، ساناز مجیدی، مهدی حافظی، وحید شاهینی بازیگران تازهترین اثر شاهینی با عنوان «بابا کرم» هستند. این نمایش شادیآور داستان گروهی از تقلیدچیهای بنگاه شادمانی است که درصدد به نمایش درآوردن قصه زندگی باباکرم شخصیت معروف ترانه باباکرم با استفاده از قالبهای نمایش ایرانی هستند؛ اما ناگهان پس از روایت این داستان متوجه میشوند که شاید مسیر را اشتباه رفتند و قصه چیز دیگر بوده و … . ساعت 18 و 20 فرصتی است که علاقهمندان به این گونه از نمایشها میتوانند برای تماشا از آن بهره برند.
تالار هنر نیز بر سیاق دورههای گذشته میزبان جشنواره نوزدهم است و نمایش «هفت خوان رستم» از بهاره جهاندوست از تهران در دو نوبت 17 و 19 در این تالار روی صحنه میرود.
نمایشهای محیطی
اما برای طرفداران نمایشهایی محیطی باید گفت در چند نقطه تهران آثاری بر پایه بازیهای نمایشی و آیینها اجرا میشود. در محوطه تئاتر شهر ابتدا ار ساعت 17:30 نمایش سنتی «لافند بازی» به سرپرستی جمشید حسین زاده اجزا میشود و بعد در ساعت 18 نمایش «لال بهیگ» از مسجد سلیمان و به کارگردانی علی قاضی از مرند اجرا میشود. سپس تقی یحیایی براساس متن مهدی صالحیار «بایرام اویونی» را ساعت 18:30 اجرا میکند. این نمایش که بر پایه لزگی استرواین مبارزه چوپانان با سرمای سخت زمستان است. در این محوطه از ساعت 21 هم نمایش «تنها یک زمین داریم» که تولید مجموعه ایران مال است، به سرپرستی حمیدرضا اردلان با عروسکهای غول پیکر اجرا میشود.
از شهر لاهیجان نمایش «نوروز بل» ساخته محمدعلی صادق حسنی رأس ساعت 19 روی صحنه میرود. نوروزبَل به معنی آتش نوروزی، نام جشنی است که در نخستین روز از نوروز دیلمی برگزار میشود. در این روز، 10 مرد با کلاه و شولای گالشی به میدان میآیند و دورتادور آتش میچرخند و لباسهای کهنه و بلااستفاده خود را در آتش میسوزانند. به این سان مردم گیلان هرساله، هم آتش را وسیله خبررسانی نوروز قرار میدادند و هم در کنار آتش به ستایش خداوند میپرداختند و از او برای سال جدید طلب خیر و برکت و نیکی میکردند.
«تکه» عنوان اثری است از پریوش فتاحزاده از منطقه آزاد ارس و براساس متنی از محمد یوسفیزاده که ساعت 19:30 در برابر بنای تئاتر شهر اجرا میشود. تکه یک اجرای تکتمخوانی است. تکمخوانی آیینی است به قدمت نوروز و یادگاری از آداب و رسوم نوروز که همواره در سرزمین آذربایجان به عنوان آیینی ماندگار مورد توجه بوده است و با روش مخصوص تکمگردانی به اجرا گذاشته میشده است.
در این شبها مجموعه ایرانمال نیز میزبان جشنواره نمایشهای آیین و سنتی است و برای دومین شب میزبان دو نمایش است. نخستین آن آرسین اثر محمد یوسفیزاده از مرند است که رأس ساعت 21 اجرایش آغاز میشود. این نمایش هم براساس تکتمخوانی است. نمایش اَرسین با مضمون تقابل خیر و شر و پیروزی خیر بر شر است.
دیگر نمایش ایرانمال «رشیدخان» اثر محمد بهاگیر از قوچان است. اثر این کارگردان جوان روایتی است رشادتهای سرداران ایرانی در طول تاریخ. رشیدخان،سردارسرزمینخراسانفردی است که باهمکاریمردم کُرد،ازسرزمین خوددفاعمیکند. این نمایش 21:30 روی صحنه میرود.
پاتوق کودک و نوجوان
علاوه بر نمایشها در محوطه پارک دانشجو برای کودکان و نوجوانان پاتوس نمایشهای سنتی برپا شده است. این برنامه از ساعت 18 تا 20 برگزار میشود. نخستین برنامه امروز «تولد زال» نوشته مرجان صادقی نایینی با اجرای روشا ثابت از تهران است.
قسمت اول «یاقوت صندلباز» نوشته ترانه رحیمی به کارگردانی سید پیمان یاقوتی از تهران دومین اثر این بخش است. قسمت دوم این نمایش نیز چهارشنبه 23 مرداد در محوطه پارک دانشجو اجرا میشود.
سومین برنامه این بخش «رستم و سهراب» برگرفته از شاهنامه با اجرای المیرا موری از شوشتر است و چهارمین بخش این برنامه «خاتم دزدی از حضرت سلیمان» نوشته میر عزا با شبیه گردانی امین عسکری مهرآبادی از اراک است.
«داستان پادشاهی هوشنگ» به سرپرستی بیژن حیدری و فرید غلامی با اجرای آندیا حیدری از دیگر اثر این بخش است و پایانبخش نمایشهای این قسمت به «قصهگویی دشت خورشید» به نویسندگی، کارگردانی و اجرای مهدی ملکی از تهران اختصاص دارد.
تماشای خیمهشب بازی در محوطه تئاتر شهر
از ساعت 18:30 تا 20 در محوطه تئاتر شهر شما میتوانید به تماشای خیمهشببازی بنشینید. «نمایش ممنوع» نوشته سوسن هاشمی و کارگردانی ساسان مهرپویان از کرج سهشنبه 22 مرداد ساعت 19 و چهارشنبه 23 مرداد ساعت 19:30 در این بخش اجرا دارند.
برای علاقهمندان به نمایشهای سنتی این فُرم هنری «پهلوان کچل 18 عیاری» نوشته سجاد طهماسبی به کارگردانی علی محمدی از تهران سهشنبه 22 مرداد ساعت 19:30 و پنجشنبه 24 مرداد ساعت 19:30 روی صحنه میرود.
قهوهخانه و نقالی در عمارت کاظمی عودلاجان
پایانبخش برنامههای این جشنواره را میتوانید در نمایشهای قهوهخانهای جستجو کنید. این آثار از ساعت 21 تا 23 در عمارت کاظمی واقع در محله عودلاجان برگزار میشود. این آثار به ترتیب شامل «نقل موسیقایی داستان سردار عوض» اثر حسین ولینژاد و پریسا سیمین مهر از شیروان، «نقالی جنگ هماون» اثر مهای چایانی از همدان، «قطعه سیاهبازی سلام» اثر داوود داداشی و فتحالله طاهری »، «نقل موسیقایی گفتگو با ساز» اثر صادقعلی فرجیفرد از بندرعباس و «نقالی غدیر» اثر ابوالفضل ورمزیار از تهران است.
عمارت کاظمی در خیابان پانزده خرداد شرقی، چهارراه سیروس، کوچه امامزاده یحیی، روبهروی امامزاده، بنبست طهماسبی، پلاک 6 واقع شده است.