شش سال از ساخت «خانه پدری» کیانوش عیاری میگذرد. در تمام این سالها کارگردان با اوج و فرود تصمیمات مسوولان سینمایی چه زمانی که خبر اکران فیلم به صورت محدود را دادند و چه آن وقت که نتوانستند دلواپسان را برای روی پرده بردن آن قانع کنند، راه آمده است. عیاری سرانجام بیتوجه به همه وعده و وعیدها ترجیح داد فیلم جدید خود با نام «کاناپه» را کلید بزند.
فیلمی که احتمالا به جشنواره سی و پنجم فجر هم میرسد. البته که برای فراموش کردن سرنوشت «خانه پدری» مسوولان سینمایی به کمکش آمدند و او را برای ساخت اثر تازهاش تشویق کردند اما زخم «خانه پدری» همچنان برای عیاری باز است و در هر دورهای امید به نمایش آن حتی به صورت محدود دارد. صحبتهای اخیر او با ایسنا و انتظارش از وزیر جدید فرهنگ و ارشاد اسلامی گواه همین امیدواری است. در ادامه آنچه در این سالها به سر فرزند عیاری آمده است، مرور میکنیم.
۶ تیر ٩٠
علی سلطانی، مدیرعامل ناجی هنر: ما ۵٠ درصد در تولید این فیلم مشارکت داشتیم و طبیعتا بیشتر دلمان برای آن میسوزد و دوست داریم نمایش داده شود. اما قرار نیست کار خلاف قانون هم انجام دهیم و همچنان تلاش میکنیم برایش نمایش عمومی بگیریم.
٢۵ شهریور ٩٠
جواد شمقدری، معاونت سینمایی دولت دهم: من این فیلم را ندیدم اما کیانوش عیاری یکی از فیلمسازان خوب ما است که معتقدم اگر فیلم «خانه پدری» در جشنواره میآمد میتوانست چند جایزه را بگیرد اما آن طور که شنیدم ایشان مشکل کار را پذیرفتهاند و اصلاح کردهاند.
٢٣ اردیبهشت ٩١
کیانوش عیاری: کاملا از وضعیت اکران «خانه پدری» بیخبرم، در واقع این فیلم سرمایه و حاصل یکی دو سال از زندگی من است که اکنون گوشهای مانده است. انگیزهای برای پیگیری اکران آن ندارم.
٣١ تیر ٩١
علیرضا سجادپور، مدیرکل اداره نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی دولت دهم: ما به هیچوجه این فیلم را توقیف نکردیم و به نظر ما «خانه پدری» اصلاحیههایی نیاز دارد و چون این اصلاحیهها انجام نشده بود، فیلم نتوانسته پروانه نمایش بگیرد.
٢١ شهریور ٩١
سازمان سینمایی با هماهنگی موسسه ناجی هنر «خانه پدری» را برای عموم اصحاب رسانه پخش کرد.
٢۴ شهریور ٩١
شمقدری: شورای پروانه نمایش در جلسات خود تصمیماتش را نسبت به این فیلم گرفته است.
١۴ مهر ٩١
عیاری: اصلاحات فیلم ویرانگر هستند و با اعمال آنها هستی فیلم «خانه پدری» زیر سوال میرود.
١۶ مهر ٩١
سعید منتظرالمهدی، مدیرعامل ناجی هنر: آمادگی داریم سهم کیانوش عیاری را از این فیلم خریداری کنیم. میخواهیم با خرید این سهم، تصمیمگیرنده اصلی خود ما باشیم.
۵ آبان ٩١
مهدی عظیمی، مدیرکل اداره نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی: ما به آقای عیاری پیشنهاد دادیم که چند دقیقه از ابتدای فیلم که مشکل زیادی دارد را کوتاه کنند تا به ایشان پروانه نمایش بدهیم. آقای عیاری به عنوان یکی از مالکان فیلم حق دارند که صحنهها را حذف نکنند. طبیعی است که این فیلم هم اگر اصلاحات ارایه شده را انجام دهد، پروانه نمایش میگیرد.
۶ شهریور ٩٢
عیاری: لعنت بر فیلمسازی که بخواهد با صحنههای فیلم، معانی را به مخاطب دیکته کند. باید منتظر ماند تا ببینیم چه میشود، مدیر جدید سینمایی تازه مشخص شده است اما من به گرفتن مجوز برای این فیلم چندان خوشبین نیستم.
١٣ مهر ٩٢
منتظرالمهدی: بارها عنوان کردهایم که حاضریم صحنههایی که موجب خدشهدار شدن افکار عمومی میشود را حذف کنیم و این کار را هم به تهیهکننده واگذار خواهیم کرد.
٢ دی ٩٢
دیدار کیانوش عیاری با ایوبی؛ عیاری: با این مرد مهربان ملاقات کردم این دیدار انجام شده و منتظر هستیم که ببینیم در روزهای آینده مسائل «خانه پدری» چگونه حل خواهد شد.
١٠ دی ٩٢
منتظرالمهدی: مشکلی درخصوص واگذاری فیلم به آقای عیاری نداریم و اعلام کردیم که حتی سهم خود را از روی آن برمیداریم تا هیچ نامی هم از نیروی انتظامی در آن نباشد، اما هزینهای را که برای فیلم شده است بدون هیچ سودی به ما پس بدهند.
١٣ دی ٩٢
عیاری: برای پس دادن سهم سرمایه نیروی انتظامی در ساخت فیلم «خانه پدری» توافق شده است.
منتظرالمهدی: ما اساسا با سکانسی از فیلم مشکل داریم. اما در عین حال میخواهیم حق و حقوق کارگردانی که قابل احترام است، ضایع نشود و نامی هم از نیروی انتظامی در آن نباشد و آقای عیاری خودش مشکلش را با وزارت ارشاد حل کند.
٢٢ دی ٩٢
خبر نمایش «خانه پدری» در بخش خارج از مسابقه در جشنواره فیلم فجر؛ عیاری: این خبر غافلگیرانه است.
١٢ بهمن ٩٢
اعلام خبر اینکه خانه پدری در آرای مردمی جشنواره فجر حساب نمیشود.
١٩ بهمن ٩١
عیاری: نمیدانم این فیلم در آینده اکران میشود یا خیر! من علاقهای به سیاهنمایی ندارم مرا سانسور نکنید. در مدت چند روزی که فیلم اکران داشته است با بازتابهایی برخورد کردم که همه متفقالقول میگفتند لزومی نداشت این فیلم توقیف شود.
۵ اسفند ٩٢
عیاری: پخش «خانه پدری» به «هدایت فیلم» سپرده شده و امیدوارم بتوانیم پروانه نمایش بگیریم و این فیلم را اکران عمومی کنیم.
١۶ اردیبهشت ٩٣
عیاری: آرزو میکنم بالاخره پس از گذشت سه سال و نیم، مشکل فیلم «خانه پدری» رفع شود تا بتوانم فیلم دیگری بسازم.
٢ تیر ٩٣
ایوبی: ما با آقای عیاری سه جلسه مفصل صحبت داشتیم و تاکید کردهایم که هر تصمیمی شورای پروانه نمایش بگیرند حق خودم نمیدانم که نظر آنها را وتو کنم اما در دیدارهایمان با ایشان به عنوان یک جامعهشناس کوچک گفتم که با صحنه بسیار خشن فیلم «خانه پدری» مشکل دارم و قرار نبود که باب خشونت را در سینما باز کنیم.
٩ تیر ٩٣
کمال تبریزی: من اگر جای آقای عیاری بودم این پلان (صحنه زیرزمین) را بهگونهای در فیلم قرار میدادم که صدای آن ضربه (ضربه زدن برادر بر سر خواهر) باشد و فقط تصویر آن لحظه نباشد و بقیه صحنه هم باقی بماند، چون به نظرم اینگونه تاثیر فیلم بیشتر میشود.
٢٠ مرداد ٩٣
خانهپدری با ٩ بار نامزدی در هشتمین جشن انجمن منتقدان سینمای ایران رکورد دار شد و در نهایت سه تندیس این جشن را گرفت.
٢ شهریور ٩٣
امیرحسین علمالهدی، مدیراجرایی و دبیر شورای سیاستگذاری گروه «هنر و تجربه» از مذاکره برای اکران فیلم «خانه پدری» در این گروه خبر داد.
١٨ شهریور ٩٣
کیانوش عیاری خطاب به علیرضا رضاداد (مشاور رییس سازمان سینمایی و دبیر جشنواره فیلم فجر): به نظر میرسد فیلمهای من، جعفر پناهی و برخی دیگر از دوستان دچار این سوءتفاهمات بچهگانه میشود و اینگونه است که فیلم دیگران اکران میشود و آب از آب تکان نمیخورد.
٢٧ مهر ٩٣
عیاری: اگر خشونت ابتدایی خانه پدری من اینقدر آزاردهنده است، اسم این اسیدپاشیهای اصفهان را که به نوعی یک اقدام تروریستی است، چه باید گذاشت؟
٢٩ مهر ٩٣
گروه سینمایی «هنر و تجربه» در حالی اکران تعدادی از فیلمها را آغاز کرده که با وجود اعلام قبلی مبنی بر نمایش «خانه پدری» در این گروه، هنوز خبری از وضعیت نمایش آخرین ساخته کیانوش عیاری نیست. این فیلم همچنان پروانه نمایش نگرفته است.
٢٠ آبان ٩٣
نوشآبادی: نامه کمیسیونهای فرهنگی و اصل ٩٠ مجلس پیرامون اکران نکردن چند فیلم پابرجاست. ما اکنون تنها ١٠ فیلم در نوبت اکران داریم که روی دو فیلم حساسیت بیش از حد وجود دارد و متاسفانه به سوژهای برای نادیده گرفتن خدمات وزارت ارشاد تبدیل شده است. (خانه پدری یکی از این فیلمهاست)
٢۶ اذر ٩٣
امیرحسین علمالهدی، دبیر اجرایی گروه سینمایی «هنر و تجربه» اعلام کرد خانه پدری بدون هیچ تغییری در تمام سالنهای گروه سینمایی هنر و تجربه در سراسر کشور هم چون گرگان، اصفهان و مشهد اکران خواهد شد.
٣٠ اذر ٩٣
«خانه پدری» پس از حدود چهار سال بالاخره مجوز نمایش گرفت که با محدودیت سنی و تعداد سکانسها و سینماهای محدود، اکران شود.
٧ دی ٩٣
بر اساس اطلاعیه گروه هنر و تجربه اکران رسمی فیلم «خانه پدری» به کارگردانی کیانوش عیاری که قرار بود از ٨ دی ماه آغاز شود تا فراهم شدن شرایط مناسب، به تعویق افتاد.
٩ دی ٩٣
نوشآبادی: این فیلم پنج سال پیش ساخته شده و هر سال به دلایلی مجوز اکران نگرفته است. البته دلایل عدمنمایش آن نه سیاسی است و نه امنیتی، فقط به دلیل داشتن چند صحنه جنایی است که خشونت را ترویج میکند و آثار سویی بر روح و روان جامعه میگذارد.
١٢ دی ٩٣
ایوبی از عیاری به دلیل اکران نشدن خانه پدری عذرخواهی کرد و عیاری نیز در جواب او گفت: در میان زیانهای متعددی که عدمنمایش «خانه پدری» از جنبههای مختلف مالی و غیرمالی داشت، شاید تنها یک دستاورد حاصل شده باشد و آن هم عذرخواهی آقای ایوبی است.
۴ بهمن ٩٣
عیاری: «خانه پدری» تجربه غمانگیزی برایم بود و غمانگیزتر این است که ما کرگدن شدهایم. الان به فکر فیلم بعدیام هستم.
١٠ بهمن ٩٣
علی جنتی، وزیر سابق فرهنگ و ارشاد دولت یازدهم: برخی فیلمها هستند که با نوعی از ارزشهای ما سازگار نیستند، مثلا فیلم «خانه پدری» که البته به بقیه حاشیههایش کاری ندارم را میتوان مثال زد چون هر فیلمی که بخواهد در کشورهای دیگر هم با صحنههای خشن نشان داده شود، محدودیت سنی دارد. نمایش این فیلم هم برای یکسری از نخبگان اشکالی نداشت و ما گفته بودیم آن را در موزه سینما نمایش دهند تا نخبگان و هنرمندان بتوانند ببینند اما طبیعی بود که برای عامه مردم نمیتوانستیم به راحتی اجازه دهیم تا همه ببینند.
١٩ اسفند ٩٣
ایوبی در مراسمی از عیاری تقدیر و از او به عنوان مرد اخلاق و ادب سینمای ایران یاد کرد.
٢۵ آبان ٩۴
نمایش فیلم «خانه پدری» در دانشگاه تهران لغو شد.
۶ اردیبهشت ٩۵
ایوبی: درباره آقای عیاری خبر خوب این است که میخواهد فیلم بسازد. چون برای من مهم این است که آقای کیانوش عیاری متوقف نشود. بارها هم به ایشان گفتهام که باید شما را از «خانه پدری» درآوریم تا فیلم بعدی خود را بسازید، چون به هر حال نمیتوانیم ایران را از فیلمسازی چون کیانوش عیاری محروم کنیم.
١٧ آبان ٩۵
درخواست هیاترییسه شورای عالی تهیهکنندگان از صالحیامیری برای اکران فیلمهای در حال توقیف از جمله خانه پدری.
٩ آذر ٩۵
نمایش خانه پدری در شهرها و ایالتهای کشور امریکا.
١۵ آذر ٩۵
عیاری: از مسوولان انتظار پیگیری و همراهی داشتم اما تا این لحظه هیچ عایدیای از این منظر به دست نیاوردهام. معتقدم تمام مسائل مرتبط با فیلم «خانه پدری» یک سوءتفاهم است؛ سوءتفاهمی که مثل یک سنگ در چاهی افتاده شده و حالا صد نفر عاقل باید جمع شوند تا آن را بیرون آورند.