فیلم سینمایی «دختر» تازهترین اثر رضا میرکریمی در شرایطی رونمایی میشود که این کارگردان همان رویکرد اخلاقی سایر آثارش را در این فیلم نیز مورد توجه قرار داده و در نهایت تأکیدی دوباره بر حفظ ریشهها حتی در دهه هفتادیها نمود.
به گزارش هفت هنر، «دختر» هشتمین فیلم بلند رضا میرکریمی از فردا -دوم تیر ماه- به اکران عمومی درخواهد آمد؛ فیلمی از چند منظر شبیه به آثار پیشین این کارگردان و از چند زاویه، بی شباهت به هفت اثر قبلی او. ماجرای فیلم آقای عزیزی که سرپرست بخش تعمیرات و نگهداری پالایشگاه آبادان است برای مراسم خواستگاری دخترش آماده میشود و ستاره (با بازی ماهور الوند) دختر دیگرش در همان روز قصد سفر به تهران برای شرکت در جشن خداحافظی یکی از دوستان همدانشگاهیاش را دارد.
میرکریمی با «دختر»، سراغ دهه هفتادیها رفت
در میان این سفر، اتفاقاتی رخ میدهد که آقای عزیزی (با نقش آفرینی فرهاد اصلانی) در جستجوی دخترش به تهران میآید؛ دختری که پدرش تعصبات مرسوم در شهرستانها را دارد و قصد شوهر دادن سریع دخترش را دارد؛ اما دختر مکرراً خواستگارها را رد میکند. پدر به پایتخت میآید و مجموعه اتفاقاتی رقم میخورد که نگاه پدر را نسبت به آنچه تاکنون رخ داده، با تغییرات جدی مواجه میسازد.
فیلم «دختر» به واسطه مسیری که فرهاد اصلانی به عنوان بازیگر نقش پدر تا رسیدن به دخترش طی میکند، به نوعی یادآور «خیلی دور، خیلی نزدیک» چهارمین فیلم میرکریمی است؛ اما فضای شهری و وقایع متفاوتی که در لوکیشن «دختر» رخ میدهد، نسبت به لوکیشن «خیلی دور، خیلی نزدیک» تفاوتهای آشکاری میگذارد.
میرکریمی با «دختر»، سراغ دهه هفتادیها رفت
در سکانس پایانی ـکه تابناک برای لو نرفتن داستان به آن اشاره نمیکندـ دختر در نهایت ترجیح میدهد یادگارهای گذشته که نماد ریشههایش است را حفظ کند؛ اتفاقی که در برخی آثار دیگر میرکریمی نیز مورد توجه قرار گرفته است. واضحترین نمونه مشابه، در «یه حبه قند» از دیگر فیلمهای تحسین شده میرکریمی است، که دو کاراکتر پس از آنکه زمین را به قصد کشف گنج خانه قدیمی میکنند، به ریشههای یک درخت کهنسال میرسند.
میرکریمی در «دختر» یک نگاه تازه داشته و به سراغ دهه هفتادیها رفته است؛ نسلی که نمود عینی حضورشان در فضای عمومی اخیراً نیز مشاهده شده و نگاه و دغدغههایی کاملاً متفاوت نسبت به نسلهای پیشین دارند. در فیلم دختر نیز مشاهده میشود که چالش اصلی که شکاف بین نسلی را کاملاً هویدا میسازد، حضور در یک مهمانی است که ظاهراً از قضا یک مهمانی آنچنانی نیز محسوب نمیشود و در یک کافی شاپ جریان دارد.
میرکریمی با «دختر»، سراغ دهه هفتادیها رفت
البته در ادامه، سوابق نوع برخورد خشک آقای عزیزی با خواهرش نیز از طریق دیالوگهایی که میان اصلانی و زارعی ردوبدل میشود، نشان میدهد آنچه باعث عدم درک نسل تازه شده، برآمده از رفتارهای مرسومی است که در گذشته برای هر اتفاقی در نظر گرفته میشد اما اکنون دیگر آن رفتارها کارکردشان را از دست دادهاند.
شاید بتوان «دختر» میرکریمی را جزو معدود آثاری تلقی کرد که دهه هفتادیها و تفاوت نگاهشان نسبت به دو نسل پیشین مورد توجه قرار میگیرد و هنوز فیلمسازان زیادی سراغ این گروه از جمعیت ایران که اتفاقا جزو مشتریان سینمای کشورمان محسوب میشوند، نرفتهاند اما قطعاً با تحولی که این نسل رقم خواهند زد، فیلمسازان به زودی به این سوژه توجه بیشتری نشان خواهند داد.
تماشای «دختر» که با نگاهی ظریف و محتاطانه سراغ این نسل طغیانگر رفته، ممکن است بیش از آنکه برای دهه هفتادیها جذاب باشد، برای پدران و مادران این نسل جلب توجه کند. میرکریمی کوشیده با رعایت مرزهای اخلاقی، سراغ نسلی برود که نمیتوان آنها را در قالبهای مرسوم برای دهه شصتیها گنجاند و هرجا، تصمیمی بر خلاف سبک زندگیشان باشد، رفتارهایی شبیه به بازیگر این فیلم انجام میدهند.