مراسم اختتامیه نهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد با حضور سیدرضا صالحی امیری وزیر ارشاد و جمع گستردهای از اهالی ادبیات در تالار وحدت برگزار شد و برگزیدگان مورد تقدیر قرار گرفتند.
او ادامه داد: «جلال آل احمد نویسندهای شجاع، متعهد و معترض نسبت به ظلم و ستم بود که به گفته همسرش بسیار حساس، دقیق، تیزبین و حادثه طلب بود.»
صالحی امیری اظهار کرد: «جلال به گفتمان و نسل تازهای از نویسندگان ایرانی تعلق دارد، نسلی که بر اصالتها، هویتها، خودباوریها و عزت نفس در برابر هجوم فرهنگ بیگانه تاکید داشت که کتاب «غربزدگی» جلال نشات گرفته از چنین تفکری است.»
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: «جلال چون رود خروشانی بود که آرام و قرار نداشت و از برخی همفکران خود و زمانه جلوتر بود.»
صالحی امیری ادامه داد: «هدف این نویسنده متعهد از بین بردن فقر و در دسترس گذاشتن رفاه برای خلق و نجات خود و میهن بود، او از رنج مردم و جامعه رنج می برد و درباره آنها مینوشت.»
او افزود: «جلال نویسنده و روشنگری جسور بود که میخواست از رنجها و آلام بکاهد، آزادهای بود که قلم را به دستور نمینوشت، صدای او اعتراضی در جامعه بود و همین رمز ماندگاری او شد.»
صالحی امیری با بیان اینکه قلم و زبان جلال جویای حقیقت و نه قدرت بود، گفت: «راز ماندگاری در ادبیات و زندگی شخصی جلال این بود که نویسندهای مصلح و متعهد و دارای سبک ساده و بیتکلف بود که همین بیانگر مردمی بودن او بود.»
در این مراسم منیژه آرمین دبیر علمی این جایزه در سخنانی گفت: «انتخاب داوران در این جایزه با روشی کاملا دموکراتیک و توسط هیئت علمی انجام شد و داورانمان چه از حیث نوشتن و چه از حیث اخلاق و انصاف نمونه بودند. ما در این جایزه سعی کردیم بر اساس خرد جمعی به داوری بپردازیم و سلیقه و خطاهای شخصی را به حداقل برسانیم.»
او افزود: «خداوند برای من مقدر کرد زمانی دبیر این جایزه شوم که اتفاقات خوبی برای آن رخ داده است. ما بعد از ۴۰ سال و گذر از جادههای افراط و تفریط؛ چه از حیث محتوا و چه از حیث ساختار، امروز به نقطه تعادل رسیدهایم. رشد کمی و کیفی ادبیاتمان با حضور نویسندگانمان تا حدی بود که کار داوری برای داوران این دوره بسیار مشکل شد.»
در ادامه این مراسم سند بخش جایزه جهانی داستان فارسی رونمایی شد و پس از آن برگزیدگان معرفی شدند.
بخش ویژه ادبیات افغانستان
دو اثر «خروسان باغ بابر» نوشته حسین فخری و «کابل جای آدم نیست» نوشته سیدعلی موسوی در بخش داستان کوتاه برگزیده اعلام شدند که جایزه ۱۰سکهای خود را دریافت کردند.
همچنین رمانهای «چهارگرد قلاگشتم» نوشته محمد رهنورد زریاب و «گرگهای دوندر» نوشته احمد ضیا سیامک هروی در بخش رمان به عنوان آثار برگزیده اعلام شدند که ۱۰ سکه به عنوان جایزه به هرکدام از این دو نویسنده تعلق گرفت.
«چارگِردِ قلاگشتم» نوشته محمداعظم رهنورد زریاب، «سینماگر شهر نقره» نوشته آصف سلطانزاده، «گرگهای دَوَندَر» نوشته احمد ضیا سیامک هروی، «ریسمان شنی» نوشته خسرو مانی و «ناشاد (سیاسر)» نوشته محمدحسین محمدی نامزدهای بخش ویژه افغانستان در حوزه رمان بودند و در حوزه داستان کوتاه «به وقت بخارا» نوشته وسیمه بادغیسی، «بادیگارد» نوشته حبیب صادقی، «خروسان باغ بابر» نوشته حسین فخری و «کابل جای آدم نیست» نوشته سیدعلی موسوی نامزدهای دریافت جایزه بخش ویژه افغانستان بودند.
داوران این بخش، شهریار عباسی ،مجید قیصری و ابراهیم زاهدیمطلق بودند.
بخش مستند نگاری
دو کتاب «پیغام ماهیها» نوشته گلعلی بابایی و «ر» نوشته مریم برادران شایسته تقدیر شدند که به هرکدام ۱۰سکه به عنوان جایزه تعلق گرفت.
بر اساس رای هیئت داوران در این بخش اثری برگزیده نشد.
مریم برادران نویسنده کتاب «ر» نیز پس از دریافت جایزه خود در سخنان کوتاهی گفت: «خوشحالم که مرد شوریده کتاب «ر» دیده شد و امیدوارم امثال او در زندگی ما بیش از این دیده شوند.»
کتابهای «جمالزاده؛ خاطرات، برداشت، اسناد» نوشته ناصرالدین پروین از نشر جهان کتاب، «پیغام ماهیها» نوشته گلعلی بابایی از نشر ۲۷، «فرنگیس» نوشته مهناز فتاحی از انتشارات سوره مهر، «لذتی که حرفش بود» نوشته پیمان هوشمندزاده از نشر چشمه و «ر» (درباره شهید رسول حیدری) به قلم مریم برادران از نشر آرما به عنوان نامزدهای دریافت جایزه ادبی جلال در این بخش معرفی شده بودند و حبیبه جعفریان، حمید حسام و سیدمجید حسینی، اعضای هیئت داوران بخش مستندنگاری این دوره از جایزه ادبی جلال آلاحمد را برعهده داشتند.
بخش داستان کوتاه
دو اثر «بازار خوبان» نوشته آرش صادق بیگی و «روباه شنی» نوشته محمد کشاورز به صورت مشترک برگزیده اعلام شدند که به هرکدام ۱۵ سکه تعلق گرفت.
«راز خانه شکیب» نوشته ابراهیم مهدیزاده از نشر ثالث، «روباه شنی» نوشته محمد کشاورز از نشر چشمه، «زرد کادمیوم» نوشته مرسده کسروی از نشر ثالث و «مردن به روایت مرداد» اثر مرجان صادقی از نشر ثالث نامزدهای این بخش بودند و داوری این بخش از جایزه بر عهده راضیه تجار، عباس عبدی و داوود غفارزادگان بوده است.
بخش رمان
رمان «لم یزرع» نوشته محمد رضا بایرامی به عنوان اثر برگزیده انتخاب شد و جایزه ۳۰ سکهای این دوره را به خود اختصاص داد.
محمدرضا بایرامی برگزیده بخش رمان نیز پس از دریافت جایزه خود گفت: «من بعد از نوجوانی از علاقهمندان جلال آل احمد بودم و اولین کار ادبیام که یک نوجوان شخصیت اصلیاش بود را به یاد او نوشتم و باید بگویم شخصیت اصلی آن رمان هم جلال بود.»
او افزود: «وقتی نویسندهای جایزه میگیرد گفته میشود که این جایزه نباید در شیوه نوشتن و زندگی او تاثیر بگذارد اما چون ما نویسندگان ایرانی اصولا سختکوش نیستیم دوست داریم جایزه در شیوه نوشتن و شیوه زندگی ما تاثیر بگذارد. به همین خاطر این که امکان مالی این جایزه را کم کرده و از ما دریغ داشتند پسندیده نیست. از ما که گذشت اما امیدوارم این اتفاق در ادامه اصلاح شود.»
همچنین «برکت» نوشته ابراهیم اکبری دیزگاه از نشر کتابستان معرفت،«پرتقال خوبی» نوشته پروانه سراوانی از نشر آموت،«چشمهایم آبی بود» نوشته محمدرضا کاتب از نشر نیلوفر،«لم یزرع» اثر محمدرضا بایرامی از انتشارات کتاب نیستان و «برج قحطی» نوشته هادی حکیمیان از انتشارات موسسه شهرستان ادب. نامزدهای بخش رمان بودند و حسین فتاحی، قاسمعلی فراست و یزدان سلحشور داوری این بخش را به عهده داشتند.