اصغر فرهادی حالا که یکی از مهمترین فیلمسازان ایرانی به حساب میآید. دارد روزهای پرخبری را پشت سر میگذارد و بعد آنکه «فروشنده» آخرین ساختهاش در سینمای ایران توانست جوایز متعددی را درجشنوارههای بینالمللی از آن خود کند، در انتظار حضور این فیلم در اسکار فیلمهای خارجیزبان سالجاری است.
صدای اصغر فرهادی روی تیتراژ یک سریال
بعد از حضور فرهادی در آمریکا و گفتوگو با نشریههای معتبر این کشور، در داخل ایران خبر رسید فرهادی سالها قبل تیتراژ یکی از سریالهای تلویزیونی را خوانده است. البته حضور بازیگران و بهطورکلیتر سینماگران درحوزه خوانندگی کار امروز و دیروز نیست. همین دیروز بود که خبر رسید محمدرضا فروتن بازیگر شناخته شده و محبوب دهه ٧٠ و ٨٠، قرار است در یک آلبوم موسیقی خوانندگی کند. با این وجود، احتمالا کمتر کسی بداند اصغر فرهادی کارگردان سرشناس سینمای ایران که این روزها فیلم «فروشنده» به کارگردانی او درحال اکران است، یکبار تجربه خوانندگی دارد. سال ١٣٨٠ زمانی که فرهادی پس از ساختن سریالهای «روزگار جوانی» و «داستان یک شهر» در اوج دوران کاریاش در تلویزیون به سر میبرد، همسرش پریسا بختآور تصمیم گرفت برای تلویزیون سریال کارگردانی کند. این سریال «یادداشتهای کودکی» نام داشت و نویسنده فیلمنامه آن کسی نبود جز اصغر فرهادی.«یادداشتهای کودکی» تبدیل به یکی از پربینندهترین سریالهای شبکه تهران در ابتدای دهه٨٠ شد که در ماه رمضان سال ٨٠ پخش شد و جزو نخستین سریالهایی بود که ویژه ماه رمضان ساخته شد. در این سریال بازیگرانی چون سیروس گرجستانی، مهرانه مهینترابی، رامین ناصرنصیر، امیر نوری، زندهیاد احمد قدکچیان، زندهیاد حمیده خیرآبادی در آن بازی میکردند. نکته جالب توجه این سریال ترانه تیتراژ ابتدایی این سریال بود که خوانندهای با صدای کاملا جدید و ناآشنا آن را خوانده بود. خوانندهای که هیچ نام و نشانی از او در تیتراژ ابتدایی و انتهایی آن وجود نداشت و کمتر کسی هم در آن زمان به سراغ این موضوع رفت. حمیدرضا صدری آهنگساز آن سریال درمورد خواننده آن تیتراژ گفته، آن صدا به اصغر فرهادی کارگردان اسکار گرفته سینمای ایران تعلق دارد و از آنجایی که فرهادی دنبال خودنمایی نبود، حاضر نشد نامش در تیتراژ بهعنوان خواننده ذکر شود.
ظاهرا بنا بوده ترانه تیتراژ سریال «پشت کنکوریها» را که باز هم فرهادی نوشته و بختآور کارگردانی کرده، با صدای خود فرهادی اجرا شود اما به دلایلی این اتفاق رخ نمیدهد و درنهایت خود صدری بهعنوان آهنگساز برای نخستینبار این تجربه را کسب میکند.
جایزه یک عمر دستاورد هنری آنتالیا
اصغر فرهادی شامگاه ۲ آبانماه یکشنبهشب جایزه یک عمر دستاورد هنری را از پنجاهوسومین دوره جشنواره فیلم آنتالیا دریافت کرد. دراین مراسم یشیم اوستااوغلو کارگردان کهنهکار ترکیه نیز بهعنوان برنده بزرگ این جشنواره معرفی شد.درمراسم اختتامیه جشنواره فیلم آنتالیا اوستااوغلو انتخاب اصلی گروه داوران بینالمللی بود و اصغر فرهادی نیز با دریافت جایزه یک عمر دستاورد هنری مورد تقدیر قرار گرفت. این جایزه را وزیر آموزشوپرورش ترکیه درمراسم اختتامیه این فستیوال به کارگردان شناختهشده ایرانی اهدا کرد. فرهادی دراین جشنواره، یک مستر کلاس یکروزه نیز برگزار کرد و فیلم «فروشنده» در این جشنواره نمایش داده شد.
اصغر فرهادی: هرگز کسی را از ابتدا در فهرست بدها قرار نمیدهم
اصغر فرهادی در ماههای اخیر گفتوگوهای فراوان و البته جذابی با رسانههای معتبر جهانی انجام داده است. کارگردان شهیر ایرانی یکشنبهشب گذشته در تازهترین گفتوگویش از نگاهی که شخص خودش به فیلم «فروشنده» دارد، سخن گفت. به نظر کارگردان فیلم «جدایی نادر از سیمین» آنچه باعث میشود تماشاگر با فیلم فروشنده ارتباط برقرار کند، این است که تماشاگر به صورت فعال درصحنههای فیلم حضور دارد و مدام باید درباره صحنهها قضاوت کند و بعد به صحنه دیگر برود.به گزارش ایلنا، فرهادی که با بیبیسی گفتوگو میکرد، معتقد است؛ تماشاگر گاهی شاید با یک شخصیت همراه شود و درصحنهای دیگر با شخصیتی دیگر. همین مسأله است که فیلم فروشنده را تبدیل به یک فیلم کارگاهی کرده، اما این کارگاه در فیلم و روی پرده نیست.به نظر فرهادی؛ فیلم پر از جزییاتی است که در زندگی همه آدمها وجود دارد و هرچند این جزییات روزمره است، اما در زندگی ما خیلی تأثیر دارند و زندگی ما محصول همین جزییات روزمره است که دربسیاری مواقع مسیر زندگی ما را عوض میکنند.فرهادی در بخشی از این گفتوگو با اشاره به شخصیت فردی که در فیلم متهم به تجاوز است، گفت: ما در کلیشههای روزمره تصور میکنیم کسی که به جای عماد (شهاب حسینی) وارد خانه شده، یک جوان قوی است اما وقتی پیرمردی را میبینیم که خانوادهای دارد و دخترش قرار است ازدواج کند؛ تمام پیشفرضهای ما به هم میریزد و اینکه با این آدم باید چگونه برخورد کرد، چگونه او را مجازات کرد و چه کسی و چه میزانی این مجازات را تشخیص میدهد، میزان این مجازات چقدر به شخص خاطی بازمیگردد و چقدر به جامعه و اطرافیان؟… همه سوالاتی است که ذهن تماشاگر را پرمیکند.«زنی که تنها درکنار خیابان ایستاده و تنفروشی میکند، نسبت به آن دزد ثروتمند که دست درجیب دیگران کرده؛ برای من بیشتر قابل احترام است. هرچند رفتارش مورد تأیید من نیست اما قابل احترامتر است، زیرا او برای سیرکردن شکمش از خود مایه میگذارد اما دست درجیب دیگران نمیکند». فرهادی این جملات را به زبان آورد و بعد سوال اساسی که همیشه در ذهنش دارد را مطرح کرد: این سوال همیشه در فیلمهای من مطرح بوده که چه متر و معیاری برای رفتار اخلاقی وجود دارد؛ زیرا قانون و عرف مدعیاند چیزی قوی به نام وجدان وجود دارد که باید آن را زنده نگه داشت.به نظر کارگردان فیلم «درباره الی» تنها چیزی که میتواند یک اتفاق و کنش را از زاویههای مختلف مورد قضاوت صادقانه قرار دهد، وجدان فردی ماست و بهترین متر و میزان برای اخلاقی و غیراخلاقی تشخیصدادن رفتار ما نیز همین وجدان است.او که شانس حضور فیلم آخرش در رقابتهای اسکار فیلمهای خارجیزبان بسیار است، سخنانش با بیبیسی را اینطور به پایان برد: من قانون را در برابر این رفتارها خیلی همهجانبهنگر ندیدم، زیرا درکشورها و فرهنگهای مختلف به نسبت اینکه درمردم چه خاطره و چه انتظاری از قانون وجود دارد؛ متفاوت است. در هرکشوری ممکن است برای بعضی موارد راحت به پلیس مراجعه کنند یا درجای دیگر، مانند فرهنگ شرق موضوعاتی مانند حیا و آبرو چندان پررنگ است که جلوی این کار را میگیرد.